Book · January 017 citations reads 5,818 authors

 
Bahslashish etiketi 
Bahsning  asosiy  qoidasi  shundan  iboratki,  hatto  juda  qulay  vaziyatlarda 
ham  odamlar  fikrini  o‘zgartirish  juda  qiyin  masaladir.  Agar  o‘z  qarashlaringizni 
boshqa  birovga  o‘tkazishni  istasangiz,  uning  fikrini  hurmat  qiling.  Hech  qachon 
odamga  uning  nohaqligini  aytmang.  Xato  qilish  ehtimolini  o‘zingizda  bo‘lishiga 
ham  e’tibor  bering.  Bu  barcha  turdagi  bahslarga  yakun  yasaydi.  Bu  suhbatdoshni 
o‘zi ham siz kabi nohaq bo‘lishini tan olishiga imkon beradi. 
Bahs  tug‘dirmaydigan  shunday  iboralar  ham  mavjudki,  ular  diqqat  bilan 
eshitishga  undaydi.  Masalan: 
“Sizni  dilingizdan  o‘tayotgan  fikrlarga  qarshi 
emasman,  balki  men  ham  xuddi  shunday  qilgan  bo‘lar  edim”.
  Bahs  paytida 
“Janjal  bilan  biron  narsaga  erishib  bo‘lmaydi” 
degan  iborani  eslashga  harakat 
qilish  lozim.  Eng  yaxshi  natijaga  erishishning  yo‘llaridan  biri  bu  –  bahsdan 

---

31 
 
qochishdir. Bahsdan qizishib, o‘z g‘ururini yerga urishni istamay, nohaqligini bilib 
turib  ham  tan  olmaslik  mumkin  ekanligi  ehtimoli  bor.  Bunga  nisbatan  o‘z  fikrini 
aytib  qo‘yishning  o‘zi  yetarli.  Balki  biroz  vaqt  o‘tib,  hech  qanday  bosimning 
ta’sirisiz ham u to‘g‘ri xulosaga kelishi mumkin. O‘zining haqligini qaysarlik bilan 
isbotlash  yoki  bahslashish,  ma’lum  ma’noda  zo‘ravonlik  ham  hisoblanadi,  va 
oqibatda,  yagona  kelishuvga  olib  kelmasligi  mumkin.  Anglashilmovchilikni 
madaniyat,  munosabat,  tavozelik  va  muloyimlik,  aniqlik  va  sovuqqonlik  hamda 
boshqani tushunishga harakat qilish orqali bartaraf qilish mumkin. 
Bahs  asosli  va  ishonchli  bo‘lishi  lozim.  Bahsda,  asosan,  raqibni 
“chaqib”
 
xafa  qilish  emas,  balki  undan  qochishga  harakat  qilish  shart.  Bahsda  keltirilgan 
asoslar  albatta,  to‘g‘ri  bo‘lishi  lozim.  Kasbiy  munozara  doimo  asoslar  zanjirini 
talab qiladi. Tadqiqotchilarning gaplariga qaraganda, mantiqdan bexabar kishilarga 
nisbatan  mantiqiy  isbotlarni  keltirish  usullaridan  boxabar  kishilarni  jamoatda 
bahsdan  muvaffaqiyatli  chiqib  ketishlariga  imkoniyat  darajasi  balandroq  bo‘lar 
ekan.  
Kasbga  doir  bahsda  o‘zini  tutish  uslubi  doimo  muloyimlik  kasb  etishi 
zarur. Bosiq va mulozamatli odam doimo g‘olib keladi. So‘zamollik diqqatli jimlik 
bilan almashishi lozim. Jizzakilik va asabiylashishga o‘rin yo‘q. Individual bahsda 
asosiysi – asos,  mantiq  va dalillardir. Imo

ishoralar  va  hayqirishlarni qabul qilish 
mumkin  emas.  Cho‘zilib  ketadigan  bahslarda  har  ikkala  taraf  o‘zining  axloqi 
haqida  o‘ylab  ko‘rishi  lozim.  Har  holda  gap  bunday  bahslarda  singan  kosa  ustida 
ketmaydi.  Janjallarga  sabachi  bo‘ladigan  odamlar  o‘zi  haqida  o‘ylab  ko‘radigan 
bo‘lsa,  odatda, 
“Asablari  hech  narsaga  yaramasligiga  amin  bo‘ladi”
.  Lekin  bu 
degani  sof  vijdon  bilan  ochiqchasiga  urishaverish  kerak  degani  emas.  Bunday 
odamlar  o‘ziga 
“Nima  uchun  men  doimo  asabiylashaman?”
  degan  savolni 
bermoqlikka  da’vat  etamiz.  Ko‘p  holatlarda  asabiylashishning  asl  sabibini  anglab 
yetgandan so‘ng hayot o‘z yo‘ldiga tushadi. Harakat qilib ko‘rsa arziydi.