Book · April 021 citations reads 54 1

Molibden uch oksidini olish. Molibden uch oksidi molibden kislotasi yoki paromolibdat ammoniyni qizdirish orqali olinadi.

H₂MoO₄→MoO₃ + H₂O

3(NH₄)₂0 ∙ 7MoO₃ ∙ 4H₂O → 7MoO₃ + 6NH₃ + 7H₂O

Molibden kislotasi 500–550°C haroratda o‗zidagi suvni yo‗qotadi.
Paramolibdat ammoniy esa 250–280⁰C da to‗liq parchalanadi.
Bu jarayonlarni olib borish uchun korxonalarda molibden kislotasini qizdirish o‗chog‗ida 450–500⁰C haroratda qizdiriladi.


Molibden uch oksidini vodorod ishtirokida qaytarish. Molibden uch oksidi vodorod, uglerod, uglerodli tuzlar va metallotermik yo‗l bilan qaytariladi. Ishlab chiqarishda asosan vodorod bilan qaytarish usuli ko‗p qo‗llaniladi.
Molibden uch oksidini qaytarish uch bosqichda boradi:

4MoO₃ + H₂ = Mo₄O₁₁ + H₂O (1)

Mo₄O₁, + 3H₂ = 4MoO₂ + 3H₂O (2) MoO₂ + 2H₂ - Mo + 2H₂O (3)
Bu reaksiyalar uchun muvozanat konstantasi – suv bug‗i parsial bosimi bilan vodorod gazi parsial bug‗ bosimlarining nisbati orqali ifodalanadi:


^K p ^=P H2O ^/P H2

1. 
   va (2) reaksiyalar uchun 400–700°C harorat oralig‗ida muvozanat konstantasi molibden uch oksidini qaytarish volfram uch oksidini qaytarishga qaraganda birmuncha yuqori qiymatga ega bo‗ladi.
   

Demak, bir xil sharoitda MoO₃→MoO₂ o‗tish harorati WO₃→WO₂ o‗tish haroratidan past haroratda borishini ko‗rsatadi. (3) reaksiya esa molibden uchun muvozanat konstantasi volframga qaraganda neytral qiymatga ega, demak, MoO₂ ning metall holigacha qaytarilishi yuqori
haroratda sodir bo‗ladi. Shunga ko‗ra, birinchi bosqichda qaytarilish jarayoni past haroratda, taxminan 450–550°C da, oxirgi bosqichdagi qaytarilish jarayoni esa 1000–1100°C da amalga oshiriladi.
Ishlab chiqarish sharoitida molibden uch oksidini qaytarish jarayoni 2 yoki 3 bosqichda olib boriladi.
Birinchi bosqichda (MoO₃ → MoO₂) harorat 450°C dan 650°C oralig‗ida, ikkinchi bosqichda (MoO₂ →Mo) 65O⁰C dan 950°C gacha davom etadi. Lekin oraliqda molibden oksidini 0,7–2% qaytarilmasdan qoladi. Shuning uchun qo‗shimcha uchinchi bosqichda qaytarilish 1000– 1100⁰C da olib boriladi va to‗liq molibdenning metall holidagi poroshogi hosil bo‗ladi.