Bo`lim: Оchiq urug`lilar yoki qarag`aytоifa – Gimnospermae yoki Pinophyta; Ajdod (sinf)



Download 168,67 Kb.
Pdf ko'rish
bet2/3
Sana22.07.2022
Hajmi168,67 Kb.
#835803
1   2   3
Bog'liq
4-Laboratoriya ishi

Sarvdoshlar 
(Archadoshlar) 
oilasi 

Cupressaceae 
ga 19 ta turkum, 130 ga yaqin tur 
kiradi. Ular Shirnoliy va Janubiy yarimsharlarda 
tarqalgan. Oila vakillari bir yoki ikki uyli daraxt va 
butalar bo`lib, ularda smola yo`llari bo`lmaydi. 
Barglari ninasimon yoki tangasimon, novdada qarama-
qarshi 
yoki 
halqasimon 
o`rnashgan. 
Changchi 
qubbalari yakka holda bo`lib, mikrosporofillari 
qaiqonsirnon, mikrosporangiylari 2-6 ta. Erkaklik 
gametofiti reduksiyalangan. Urug`chi qubbasida 
qoplag`ich tangacha barg va urug` tangachasi qo`shilib 
o`sib bittaga aylangan, qoplag`ich tangacha bargi 
yog`ochlangan yoki yumshoq etli (archalarda). 
Oilaning Kiparis (Cupressus), Tuya (Thuja), Archa 
(Juniperus) 
kabi turkumlari 
bo`lib, 
yurtimizda 
manzarali o`simlik sifatida o`stiriladi.
Archalar ikki uyli, ayrimlari bir uyli o`simliklardir. Ularda changchi qubbalari kichik bo`lib, 
mikrosporofillarida 2-6 ta mikrosporangiylar hosil bo`ladi. Bir yil daraxtda bo`lib, ikkinchi yilning bahorida 
pishib yetiladi va changlari (mikrosporalar) atrofga tarqaladi. 
Urug`chi qubbalari qisqargan novdalarning qo`ltig`ida kuzda hosil bo`ladi. Ular dastlab vegetativ 
kurtaklarga o`xshash bo`lib, ikkinchi yili bahorda kattalashib, ularda qubbalar yetiladi. Urug`lanishdan keyin 
yumshoq etli urug`chi qubbalarda urug` hosil bo`ladi. Urug`i ko`pincha ikkinchi yili yetiladi. 


Archalar tog`li tumanlarda eroziyaga qarshi muhim ahamiyat kasb etadi. Ular o`zidan fitonsid 
ajratish bilan havoni mikroblardan tozalaydi. Ulardagi efir moylari ham muhirn ahamiyatga ega. Archalar 
qurilish uchun xomashyo, manzarali osim1ik1ar sifatida ham katta ahamiyatga ega. 
Archa turkumiga 14 ta tur kiradi. Shundan 3 ta turi: Zarafshon archasi (J. zeravschanica), 
Yarimsharsimon (J. semiglobosa) va Turkiston archasi (J. turkestanica) O`zbekistonning tog`li hududlarida 
tarqalgan. Bundan tashqari, Virgin archasi (J.virginiana) manzarali o`simlilk sifatida respublikarniz 
shaharlarida o`stirildmoqda. 
Zаrаfshоn qizil аrchаsi bo`yi 20m gа yaqin yoki ba`zan yеr bаg`irlаb butа shаklidа o`sаdigаn ikki 
uyli dаrахt. Bu dаrахt аrchа o`rmоnlаrning qo`yi zоnаsidа, dеngiz sаthidаn 2500 m bаlаndlikkаchа bo`lgan 
jоylаrdа o`sаdi. Tоshkеnt, Farg`onа, Sаmаrqаnd va Surхоndаryo viloyatlаridаgi tоg`lаrning tоshlоq va 
tuprоqli jоylаridа uchrаydi. 
Bu dаrахtning tаnаsi qizil po`stlоq bilаn qoplanganidаn qizil аrchа dеb yuritilаdi.

Download 168,67 Kb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   2   3




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish