Mashg’ulot shakli: Umumlashtiruvchi ma’ruza
Mashg’ulot rejasi:
1 .Tabiat bilan tanishtirish fanining axamiyati.
2. Dasturning tuzilishi va mazmuni.
3. O’quv qurollari va dars turlari.
Mashg’ulotning maqsadi:
Talabalarda kasb hunar kollejlarida bolalarni tabiat bilan tanishtirish metodikasi kursini
o’rgatish metod usullari bilan tanishish hamda ularni dars jarayonida qo’llash texnologiyalari
amaliyotda bajariladigan ishlar bilan tanishtirish
Ma’ruza mazmuni:
Xozirgi kunda davlatimizning bosh ustivor vazifalaridan biri bu chukur bilimli, yetuk,
dunyo karashi keng, yukori saviyali kadrlarni tayyorlashdir. Bu vazifani amalga oshirish uchun
Uzbekiston Prezidentining bevosita boshchiligida «Kadrlar tayyorlash milliy dasturi» yaratildi.
Bu dasturda ta’limning boskichlari va asosiy 5 ta bugini, vazifalari aniq kursatib berilgan.
Uzluksiz ta’lim tizimi — maktabgacha ta’lim, — umumurta’lim, — oliy ta’lim.— oliy ta’limdan
keyingi ta’lim, — malaka oshirish va kadrlarni kayta tayyorlashdan iborat. Yukoridagi ta’lim
tizimlardan biri uch yillik urta maxsus kasb xunar ta’limidir. Kasb — xunar kollejlari
o’quvchilarning kasb - xunarga moyilligini, layokatlarini bilim va kunikmalarini rivojlantiridi,
ularga tanlagan yunalishlari buyicha bir yeki bir necha zamonaviy kasb egallash imkonini beradi.
Yaxshi kasb - xunar egasi bulish insonning eng katta ziynati bo’lib, uning butun xayoti davomida
katta foyda keltiradi. U farog’atga, kamolatga yetadi va uz kasbi orkali izzat — ikromga ega
buladi. Kasb — xunar kollejlarida o’qitiladigan «Bolalarni tabiat bilan tanishtirish uslubiyoti va
tabiatshunoslikdan amaliyot» kursining vazifasi bulajak tarbiyachilarning maktabgacha yoshdagi
bolalar bilan «Bolalar bogchasida ta’lim - tarbiya dasturi»ga muvofiq ish olib borishga
urgatishdan iborat. Maktabgacha tarbiya yoshidagi bolalarni tabiat bilan tanishtirish jarayonida
ularga ta’lim - tarbiya berish vazifalari amalga oshiriladi.
O’quvchilar bu kursni urganayotgan vaktlarida amaliy mashg’ulotlarning ish rejasi va
dars reja taxririni tuzish bogchada bolalarni tabiat bilan tanishtirish buyicha kilinadigan ishlarni
kuzatish va uni - uzlari olib borishlari zarurligini bilib boradilar. Mana shu kursni o’qitishning
axamiyati shundaki, maktabgacha tarbiya muassasalari uchun kadrlar tayyorlashda uning uziga
xos ya’ni xamda ximmati bor. Bu kurs fakat maktabgacha tarbiyachilarning bogchalarda tabiatga
doir mashg’ulotlar utkazish bilan tanishtiribgina kolmay, ularni jonli va jonsiz tabiat, ularning
biologik xususiyatlari, shuningdek ularni parvarishlashda bolalarda oddiy kunikmalarni xosil a
qilish bilan tanishtiriladi.
O’quvchilar kursni o’qitish davomida xam nazariy xam amaliy bilim oladilar. Har bir
mavzu amaliyot bilan porlab olib boriladi.
O’quvchilar bolalarni tabiat bilan tanishtirish kursini ukish davomida Uzbekistonning
iklimi, toglari, daryolari, voxalari yil fasllarini uziga xos xususiyatlari bilan tanishtiriladi.
Bolalarni tabiat bilan tanishtirish uslubiyoti boshka uslubiyatlar bilan uzviy boglikdir.
Bolalarni tabiat bilan tanishtirishida ularning psixologik xolatiga, fikrlash kobiliyatiga
sezgilarning tarakkiy etishiga katta ta’sir etishni yaxshi bilish lozim.
Kursning dasturi shunday tuzilganki, o’quvchilar ushbu uslubiyatni urganish bilan birga
tabiatshunoslikdan amaliyot utkazish yullari bilan xam tenlik tanishadilar. Uning maqsadi
o’quvchilarning jonajon ulkamiz tabiati, Vatanga muxabbat ruxida tarbiyalashib bolatar
muassasalari koshida usimlik xayvonlarni parvarish qilish tabiat burchagi, ekinzor, gulzor, meva
boglar barpo qilishga urgatishdan iborat. Bu kursning dasturi ilmiy asosda tuzilgan bo’lib,
mavzular ketma - ketligi, pedagogik maqsadga va predmetning mazmuniga asoslangandir.
Dasturning har bir mavzusida am&tiy mashg’ulotda urganiladigan masalalar ajratilgan.
Dasturda tavsiya etilgan usullar va uslublar o’quvchilarning mustakil faoliyatl^rini
faollashtirishga yordam beradi. Dastur asosan 7 kismdan iborat bo’lib, ular kuyidagilar.
1. Bogcha
bolalarining
tabiat
bilan
tanishtirishning
axamiyati
va
vazifalari.
2. Maxalliy ulka tabiati.
3. Bolalarni tabiat bilan tanishtirish buyicha bogcha dasturi.
4. Bolalarni tabiat bilan tanishtirish shakllari va uslublari.
5. Tabiat
burchagi
va
yer
maydonchasi
bolalarni
tabiat
bilan
tanishtirishning asosiy vazifasidir.
6. Bolalarni uy va yozvoyi xayvonlar bilan tanishtirish.
7. Bolalarni yil fasllari bilan tanishtirish: kuz, kish, baxor, yoz.
Bolalarni tabiat bilan tanishtirish kursini maqsadga muvofiq o’qitishda o’quv qurollarini
axamiyati bekiyos katta. O’quv qurollarini turi juda kup bo’lib, ular har bir mavzu mazmuniga
karab uzgarib, yangilanib boradi. Kollejlarda Tabiatshunoslikka doir kabinetlarga har bir yosh
guruxning xususiyatini xisobga olgan xolda usimliklar joylashtiriladi. Kabinetda tabiat burchagi
xam tashkil etilib, unda akvarium, kushlar, xayvonlar xam saklanishi mumkin.
Pedagogik vazifalar: fanning maqsad va vazifalari bilan tanishtiradi, fanning tarkibiy
tuzilmasi, o’quv faoliyatining baholash mezonlari, tavsiya qilinayotgan adabiyotlar ro’yhati
haqida ma’lumot beradi. Bolalarni tabiat bilan tanishtirish metodikasi fanining predmeti, maqsad,
vasifasi va fanni o’rganish bo’yicha olib borilayotgan ishlar tahlil qilinadi.
O’qitish vositalari: tarqatma materiallar,
plakatlar, slaydlar, ko’rgazmali qurollar.
Oq’itish usuli va shakli: ma’ruza, aqliy hujum, nazorat savollar, topshiriqlar, BBB
jadvali
O’qitish sharoiti: texnik vositalar bilan ta’minlangan auditoriya
Monitoring va baholash: Og’zaki nazorat, savol javob,
reyting tizimi asosida baholash
