Bolalar psixologiyasi muammolarining o‘rganilishi

Bolalikni davrlarga ajratish muammolari

• Bolalikni yosh davrlarga ajratish, uni tabaqalash bolalar psixologiyasida juda qadimiy muammolardan biridir. Bolaning aql-idroki, fe’l-atvori, voqelikka

• munosabati, jismoniy va psixik o‘sishi, rivojlanish xususiyatlari taraqqiysi bilan o‘zgarib turadi. Bu o‘zgarish uning faoliyati va kechirishidagina emas, balki yoshiga ham bog‘liqdir. Masalan:

• uning hayot Hozir

• tug‘ilgan bola bilan undan bir xafta ilgari tug‘ilgan bola orasida ham farq bor. Yangi tug‘ilgan bola gavdasining sondan bo‘yingacha bo‘lgan qismi uzun, oyoqlari kalta, boshi nisbatan katta, bo‘yni qisqa, bosh suyagi esa hali qotmagan bo‘ladi. U shartsiz reflekslar bilan dunyoga keladi va vaqt o‘tgan sari u ham jismoniy, ham psixologik tomondan shakllanib boradi. Bunday

• o‘zgarishlar turli oy va turli yoshlarda

• yaqqol ko‘zga tashlanadi. O‘sib bilan bo‘lsa, sifat o‘zgarishlari

• ulg‘ayish bolaning jismoniy taraqqiyoti
• bolaning psixik tarqqiyoti bilan bog‘liqdir. Bolada yuz beradigan sifat

• o‘zgarishlari birdaniga sodir bo‘lmaydi, asta –sekin yuzaga keladi. Bolalarni turli yosh davrlarga ajratishda ularning hayotida yuz beradigan sifat o‘zgarishlari, ya’ni uni psixik taraqqiyoti jihatidan yangi bosqichga ko‘tarishlari asos qilib olinadi. Bolalarni turli yosh davrlarga ajratishda turlicha fikrlar juda qadim zamonlardan beri fanga ma’lumdir. Ko‘pchilik olimlar bolalarni turli yosh davrlarga ajratishda faqatgina jismoniy o‘sishni asos qilib, uni:
• chaqaloqlik davri,
• balog‘atga erishish davri,

• 3) balog‘atga erishgandan keyingi davr birlari esa:
• emish davri
• emaklash davri,

• deb tabaqalangan bo‘lsalar, ba’zi

• 3) ikki oyoqlab yurish davri deb davrlarga ajratishgan yana ba’zi olimlar masalan P.P. Blonskiy
• tishsiz bolalik davri
• sut tish davri

• doimiy tish davri
• doimiy tishni tushish davri (qarilik) deb ajratganlar. Bunday bolalikni davrlarga ajratishda faqat ularni fiziologik va biologik belgilarigagina suyanib, pisixik xususiyatlar hisobga olinmagan.
• Sharq mutafakkiri