Bolalar kasalliklari propedevtikasi

Sun’iy ovqatlantirish qoidalari. Aralashmalarning tayyog‗lash texnikasiga 
muntazam  rioya  qilib,  sun‘iy  ovqatlantirish  qoidalarini  bajarib  borilganda  ijobiy 
natijalarga erishiladi. Bunda sistemali ravishda bolaning umumiy holatini, jismoniy 
rivojlanishni nazorat qilib turish lozim. Sun‘iy ovqatlantirishda bolaga beriladigan 
ovqatlarning bir kunlik xajmi birinchi oylarida tana vazni 1/5 qismini, keyinchalik 

---

 
330 
4  oygacha  1/6  qismini,  keyin  esa  bir  yoshgacha  900  ml/1  litrni  tashqil  qiladi. 
Bundan  tashqari  tanlangan  aralashmadagi  ovqat  ingredienti,  bolani  bir  sutkada 
ularga bo‗lgan talabini  qondirishi lozim.  Agar bola  moslashgan sut aralashmalari 
bilan  ovqatlantirilsa,  uni  ovqat  ingredientlariga  bo‗lgan  talabi,  xuddi  tabiiy 
ovqatlantirishdagidek bo‗ladi. 
Bir  yoshgacha  bo‗lgan  bolalarda  uglevodlarga  bo‗lgan  talab  sutkada  13 
g/kgni  tashqil  qiladi.  Oqsillar,  yog‗lar,  uglevodlarning  nisbati  1:2:4  ga  yaqin 
keladi. 
Agar  bolani  moslashtirilmagan  sut  aralashmalari  bilan  ovqatlantirilsa,  unda 
ovqat  tarkibiy  qismlariga  bo‗lgan  talab  o‗zgaradi.  Oqsilni  xazm  bo‗lish  foizi 
pasayadi. Oqsilga bo‗lgan talab sutkada 4 g/kg ni tashqil etadi, yog‗ va uglevodlar 
tabiiy ovqatlanishdagi miqdori bo‗yicha belgilanadi. Oqsil, yog‗ va uglevodlarning 
nisbati  1:1,5-4  bo‗ladi.  Energiyaga  bo‗lgan  talab  ortib,  beriladigan  aralashma 
energetik qiymati tabiiy ovqatlantirishga nisbatan 10% ga ortadi. 
Oddiy  sut  aralashmalarini  bolani  1  oyidan  berila  boshlaganda  ko‗pincha 
yaxshi  natijaga  erishilmaydi.  Chunki  bu  sut  aralashmasining  tarkibi  va  sifati  ona 
sutidan keskin farq qiladi, jumladan yog‗ miqdori kamroq bo‗ladi. Shuning uchun 
birinchi kunlari bu  sut  aralashmasidan  berilgandan keyin  aralashmalar  tarkibidagi 
yog‗ni ko‗paytirish maqsadida aralashmagan qaymoq qo‗shib berish lozim. Oddiy 
sut  aralashmasi  bilan  boqiladigan  bolaning  vazni,  bo‗yi  rivojlanishida  ko‗pincha 
orqada koladi. Sun‘iy ovqatlantirishda aralashma oshqozonda ona sutiga nisbatan 
uzoq  vaqt  saklanadi.  Shuning  uchun  oralik  ovqatlantirish  vaqti  uzunroq, 
ovqatlanish soni esa kamroq bo‗ladi.