Bolalar kasalliklari propedevtikasi

 
Qo‘shimcha ovqat turlari va ularni kiritish vaqtlari. 
(I.M. Voronsov, A.M. Mazurin dan olingan 1986 y). 
Taom nomi 
Bolaning yoshi (oylarda) 

---

 
326 
Kiritilgan yoki pishirilgan olma 
Tuxum sarig‗i 
Tvorog 
Sabzavot pyuresi 
1:1 nisbatidagi sabzavot kaynatmasi va sutda 
Pishirilgan 5% mannaya bo‗tqasi 
Sarikyog‗(Z-Zg)  
8-10% mannaya bo‗tqasi 
Suli,  grechka  va  guruchdan  pishirilgan  bo‗tqalar  Go‗sht 
buloni 
Go‗sht farshi 
Go‗sht frikadelkasi 
Go‗sht kotleti 
5  
4,5-5 
 5 
 4,5-5  
 
5-5,5 
5-5,5  
5,5-6  
6-7 
7  
7 
10  
12  
*Ayni  paytda  "Nestle"  bo‗tqasi  birinchi  qo‗shimcha  ovqat  sifatida  ham 
kiritish  mumkin.  "Nestle"  bo‗tqasining  bug‗doy  unli,  bug‗doy-bananli  va  guruch 
unli  aralashmalarini  4-6  oydan,  bug‗doy  unli  va  3-ta  turdagi  mevali  hamda 
bug‗doy-asalli  aralashmalarni  esa  6-oy  va  undan  katta  yoshdagi  bolalarga 
qo‗shimcha ovqat sifatida beriladi. 
Bu  bo‗tqani  tayyog‗lashda  ishlatiladigai  "Nestle"  ko‗kuni  va  suv  miqdori. 
boqish sonini kuydagi tablitsada keltiramiz: 
Bolani yoshi  
Suv - ml  
«Nestle» miqdori  
Boqishlar soni  
4-5 oy 6 oy va 
 undan katta  
125  
150  
40 f (7-osh qoshiq)  
50 gr (9 - osh qoshiq)  
1- marta  
1-2 marta  
Bu  bo‗tqani  bola  kundalik  ratsioniga  kiritishning  dastlabki  kunlarda  20  gr 
"Nestle"  ko‗kuni  (4-osh  qoshiq)  va  130  ml  suv  olinib  sekin  asta  koritilgani 
ma‘ko‗p.  Bu  turdagi bo‗tqalar  Bitaminlar (A,  D,  Ye,  K,  V1,  82,  V5,  V  12,  foliy 
kislatasi,  niatsin  hamda  makro-,  mikroelementlar:  Sa,  R,  Na,  K,  temir)  bilan 
boyitilgan.  Shuning  uchuy  ham  bola  kundalik  ratsionida  bu  maxsulotlarning 
bo‗lishi  uning  o‗sishi  va  rivojdanishida  alohida  o‗rin  tutadn.  (5-10  %  mannaya 
bo‗tqasiga  nisbatan  yuqorida  ko‗rsatilgan  umumiy  qoidalarga  amal  kilinganda 
bolani kushim ovqatga o‗rgatish va uni ko‗krakdan ajratish oson kechadi. Bolaga 
qo‗shimcha  ovqatni  sekin  asta  kiritilib  borishi  o‗z  navbatida  sut  sekretsiyasini 
susayishiga olib keladi. Shunday qilib go‗dakni 1 - yoshgacha va undan keyin ham 
bola  va  ona  uchun  qanday  asoratlarsiz  ko‗krakdan  boqish  mumkin.  Bu  borada 
quyidagi  12,  13,  14-  tablitsalarda  keltirilgan  ma‘lumotlardan  ham  foydalanish 
mumkin. 
Ozuqa maxsuloti  
Bolani yoshi (oylarda) 
  
3 | 6 | 9 | 12 | 15 | 18  
Ko‗krak suti  
Yumshoq mevalar va sharbatlar  
Oddiy 
oziqlantiruvchi 
aralashmalar 
Murakkab  oziqlantiruvchi  aralashmalar  va 
boshqa mevalar  
Katta yoshdagi bolalar taomlari  
.....  o‗tish  davri  ------  shu  maxsulotni 
ryog‗ulyar olish davri  
 
Murakkab 
aralashma=asosiy 
max-
sulot+oqsilli,  ozuqa,+mevalar,  poliz  va 
energetik qo‗shimchalar (yog‗, qand)  

---

 
327 
Oddiy  oziqlantiruvchi  aralashma  =  ayni 
mahaliy 
sharoitdagi 
asosiy 
maxsu-
loti+oqsilga boy maxsulot  
Cameron  M.  Hofavanander  Y.,  Manual  on  Feeding  Infants  and  Yong 
Children, Oxfor-dren: Oxford Universitu Press 1983 (manbaidan olindi).