Bolalar kasalliklari propedevtikasi


Bir  marta  qo‘shimcha ovqatlantirish  uchun  kerak  bo‘lgan  qo‘shimcha



Download 5,81 Mb.
Pdf ko'rish
bet308/343
Sana31.12.2021
Hajmi5,81 Mb.
#258509
1   ...   304   305   306   307   308   309   310   311   ...   343
Bog'liq
bolalar kasalliklari propedevtikasi 2

Bir  marta  qo‘shimcha ovqatlantirish  uchun  kerak  bo‘lgan  qo‘shimcha 
ovqat (aralashma) miqdori*  
 
Bolani yoshi (oylarda)  
Ozuqa miqdori o‗lchami.  
4-6 
 


9-10  
12  
2-osh  qoshiq  qo‗shimcha  ovqat  uchun  aralashma  (masalan 
kartoshka  pyuresi,  "Nestle"  bo‗tqa  va  x.k.)  4-osh  qoshiq 
(yuqoridagi aralashma)  
6-osh qoshiq  
6-osh qoshiq  
6-osh qoshiq+4-osh qoshiq asosiy ozuqa maxsuloti  
*Yuqorida  ko‗rsatilgan  mikdordagi  qo‗shimcha  ovqat  bolaga  sutkada  4-5 
marta beriladi 
Tablitsa №14 
Bir marta boqilganda ishlatiladigan ozuqa maxsulotlarining miqdori (1-
yoshli bola uchun). 
Asosiy komponent  
Ozuqali o‗simliklar maxsuloti  
To‗k  sariq  yoki  ko‗k  sabzavot  va  mevalar 
Hayvon oqsili (jo‗ja, balik, go‗sht, tuxum) Yog‗  
4 - osh qoshiq  
1 - osh qoshiq  
1 - osh qoshiq  
1-3 - osh qoshiq  
1 - choy qoshiq  
*Yuqorida  ko‗rsatilgan  maxsulotlar  sutkada  4-5  marta  beriladi  va  ularga 
qo‗shimcha  vitamin  "S"-ga  boy  meva,  sabzavotlar  ham  asosiy  maxsulot  (kasha, 
non va x.k.o.) ham beriladi. 
Keltirilgan  12-13-14  tablitsalardagi  ma‘lumotlar  asosan  biz  yuqorida 
ko‗rsatib  o‗tgan  qo‗shimcha  ovqat  ozuqa  maxsulotlarining  umumiy  qiymatiga 
deyarli  yaqin.  Kunida  (15-tablitsa)  bolalarni  kundalik  ovqatlantirishda 
ishlatiladigan  ozuqa  maxsulotlarni,  ularni  kiritish  muddatlarini  WELLSTART 
xodimlari  tomonidan  taklif  kilingan
g
  taxminiy  ratsionni  keltiramiz.  Bu  ratsionni 
miqdorini  oshirishga  yoki  kamaytirishga  porsiyalar  sonini  oshirish  yoki 
kamaytirish  yo‗li  bilan  erishiladi.  Ayni  paytda  asosiy  ozuqa  ingredientlari  (oqsil, 


 
323 
yog‗,  uglevod)  ning  o‗zaro  nisbatlarini  doimiy  bo‗lishiga  alohida  e‘tibor  berishni 
va  hayvon  maxsulotlari  bilan  o‗simlik  maxsulotlari  nisbati  (ayniqsa  oqsil,  yog‗) 
muvozanatlari  bolalar  yoshiga  mos  bo‗lishini  ta‘minlash  lozimligini  yana  bir  bor 
ta‘kidlab  o‗tmoqchimiz.  Chunki  bola  yoshiga  mos  mikdordagi,  sifatdagi 
qo‗shimcha ovqatni kiritilish bola sog‗ligiga faqatgina shu vaqtda emas balki, bir 
qancha  vaqt  o‗tgandan  so‗ng  nyog‗ativ  ta‘sir  ko‗rsatishi  mumkin.  Bu  quyidagi  2 
yo‗l bilan kechadi: 
1.  Kumulyativ  effekt  bunda  o‗zgarishlar  erta  bolalik  davridan  boshlansada 
uiing klinik belgilari yillar o‗tgandan so‗ng kuzatila boshlaydi. 
2.  Ikkinchi  yo‗li  esa  noto‗g‗ri  ovqatlanish  steriotiplarini  shakllanishiga  bu 
esa kelgusida o‗z aksini topadi. Masalan: ilk yoshdagi bolalar qo‗shimcha ovqatlari 
tarkibida  osh  tuzining  miqdorini  ortiq  bo‗lishi  kelgusida  shu  ovqatni  istemol 
qilishga  o‗rganishiga  olib  kelsa,  gipernatrimiyaning  kumulyativ  ta‘siri  natijasida 
esa  gipertoniya  kasalligi  shakllanishi  mumkin.  Bu  holiing  asosiy  sababi 
qo‗shimcha  ovqatlarni  tayyog‗lashda  tuz  miqdorini  ona  o‗z  ta‘m  bilish 
xususiyatiga  moslab  tayyog‗lashi,  vaholanki  bolaning  bu  sezgisi  onanikidan  farq 
kiladn  va  x.k.o.  Hozirgi  paytda  gipertoniya,  ateroskleroz,  qandli  diabet  kasalligi, 
semirib  ketish  va  x.k.o.  kasalliklarning  shakllanishi  bilan  erta  bolalik  davridagi 
noto‗g‗ri ovqatlantirish (ayniqsa qo‗shimcha ovqatlarni noto‗g‗ri kiritish) o‗rtasida 
o‗zviy  bog‗liqlik  borligi  kuzatilyapti.  Ayni  paytda  bolani  ko‗krakdan  boqish 
muddatinn iloji boricha uzoq bo‗lishi, qo‗shimcha ovqatlarni esa sinchkovlik bilan 
tanlab  kiritish  bolada  ovqatlantirish  bilai  bog‗liq,  har  xil  klinik  ko‗rinishlarda 
(oshqozon-ichak  faoliyati,  teridagi,  nafas  sistemasidagi  va  x.k.o.  o‗zgarishlari 
bilan) kechuvchi allergologik kasalliklarni oldini oladi. Uzoq muddat (ya‘ni 1-yosh 
va  undan  katta)  ko‗krakdan  boqish  nafaqat  bolani  salomatligiga  balki  ona  sog‗li-
giga  ham  o‗z  ijobiy  ta‘sirini  ko‗rsatadi.  Hakikatdan  ham  statistik  ma‘lumotlar 
shuni  ko‗rsatadiki,  bir  necha  bola  tukkan  va  ularni  ko‗krakdan  uzoq  boqqan 
ayollarda 
CVT 
bezlari, jinsiy a‘zolar xavfli o‗smalari bir necha  o‗n  marta kamroq 
uchraydi.  Bolani  ko‗krakdan  erta  ajratish  yoki  uni  sun‘iy  sut  maxsulotlari  bilan 
boqish  esa  bir  tomondan  ona  sog‗ligiga,  ikkinchi  tomondan  nafaqat  bolani,  balki 
bu sun‘iy sut maxsulotlari bilan boqilgan bolalar farzandlari orasida bepushtlikka 
chalinish  soni  ko‗krakdan  boqilgandagilarga  nisbatan  3-4  marta  ko‗p  uchrashi 
aniklangan.  

Download 5,81 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   304   305   306   307   308   309   310   311   ...   343




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish