Bolalar kasalliklari propedevtikasi

 Ko‘rish.  Ko‗rishda  qorinni  shaklli,  kattaligiga  ahamiyat  beriladi  va  u 
assitda  ko‗proq  kattalashadi.  Triada  sindromi  buyrak  kasalliklariga  xos  belgi 
hisoblanadi:  gematuriya,  shish  va  gipertoniya.  Bel  sohasidagi  og‘riqlar  buyrak, 
siydik  yo‗llari  yalliqlanishlarida  buyrak  tosh  kasalliklari,  ortirilgan  va  tug‗ma 
tubulopatiya va boshqalarda kuzatiladi. Bel sohasidagi og‗riqlar o‗tkir va surunkali 
bo‗lib,  glomerulonefritda,  pielonefritlarda  doimiy  tortishib  turuvchi  og‗riq 
bo‗ladi.Og‗riqlar  bir  tamonlama  yoki  ikki  tamonlama  bo‗ladi  .og‗riqni  sababi 
buyrak  parenximasini  yalliqlanish  natijasida  kattalashishi  hisobiga  buyrak 
kapsulasining  taranglashishi  kelib  chiqadi.  Buyrak  tosh  kasalligida  og‗riq 
xurujsimon  (  buyrak  kolikasi)  bo‗lib,  quqisdan  siydik  pufagidagi  tosh,yiring  yoki 
qon  laktatsiyasi  bilan  mexanik  to‗silishi  hisobiga  jomlar,  siydik  pufagi  spazmi 
kuzatilib,  ko‗pincha  anuriya  bilan  kechadi.  Siydik  pufagi  yalliqlanishi-  sistitda 
,siydik  sistemasi  silida  qorinning  pastki  qismida  o‗tmas  yoki  o‗tkir  og‗riq,  siydik 
pufagi yalliqlanganda oraliq sohada, kamdan –kam siydik pufagi bo‗ylab tarqaladi. 
Bosh  og‗rig‗i-gipertenzion  sindromining  doimiy  yo‗ldoshidir  va  buyrakning 
tug‗ma  va  orttirilgan  kasalliklariga  xos.  Buyrak  kasalliklarda  gipertenzion 
sindromida  ko‗proq  sistolik  va  diastolik  bosimning  ko‗tarilishi,  bosh  og‗rig‗i,teri 
oqarishi  bo‗lib,qonda  biogen  aminlarning  ko‗tarilishi,  qondagi  renin-angiotenzin 
sistemasini  aktivlashishi  kuzatiladi.  buyrak  gipertoniyasi  birlamchi  yoki  essensial 
gipertoniya (gipertonik kasallik) alohida nozologik kasallik hisoblanadi. Lekin juda 
ko‗p hollarda gipertoniya  boshqa organlarni zararlanishida paydo  bo‗ladi.  Buyrak 
kasalliklarida  qon  tomirlarini  yoppasiga  qisqarishi  teri  rangini  spastik  oqarishiga 
olib keladi. 
Mexanizmlar:  renin  angiotenzin,  buyrak  usti  bezlari,  renin  angiotenziya- 
aldosteron,  buyraklarning  antigipertenziv  funksiyasi  ham  bor.  Gipertenzion 
sindrom  ko‗proq  immunoallergik  glomerulonefritda,  surunkali  glomerulonefrit, 
buyrak  qon-tomirlari  anamaliyasida,  buyrak  to‗qimalari  gipoplaziyasi  va 
aplaziyalarida, buyrak polikistozida kuzatiladi.