Bolalar kasalliklari propedevtikasi

Limfotsitar  reaksiyasi.  Bu  qon  ishlab  chiqaruvchi  apparatni  mahsus 
ta‘sirlanishi bo‗lib, o‗tkir va surunkali infeksiya kasalliklari ta‘sirida sodir bo‗ladi. 
Periferik  qonni  tarkibida  limfotsitlar  soni  ko‗p  bo‗lsa,  50-70%  gacha  ko‗payib 
ketsa, oqibati yaxshi tugaydi. Limfotsitoz yetilmagan qon xujayralari limfoblastlar 
bilan bo‗lishi – limfoblastik leykozga xos belgi hisoblanadi. 
 monotsitoz 
– 
malyariya, qizamiq, silda, yuqumli mononukleozda kuzatiladi. 
 Eozinofiliya – eozinofillarni ko‗payib ketishi bir qancha xastaliklarda yoki 
holatlarda  kuzatiladi.  Bolalarda  allergik  diatezda,  ayniksa  teridagi  o‗zgarishlar 
ko‗p  bo‗lgan  vaqtda,  bronxial  astma  kasalligida,  zardob  xastaligida,  anafilaktik 
holatda,  skarlatinada,  leykemiyada,  limfogronulematozda,  gijja,  exinoqoqkda, 
trixomanozda, eozinofillarni soni 70% gacha yetadi. 
Bazofiliya  –  o‗tkir  va  surunkali  leykozda,  limfogranulomatozda, 
politsitemiyada yomon xavfli kamqonlikda uchraydi. 
 Leykotsitlarni  kamayib  ketishi  -  leykopeniya  ba‘zi  bir  yuqumli 
kasalliklarda  uchraydi.  Masalan:  qorin  tifidan  tuzalayotganda,  qizamiqda, 
qizilchada  va  virus  xastaliklarida,  hamda  aleykemiyada  uchraydi.  Sepsisda  va 
yiringli kasalliklarda leykopeniya bo‗lsa bu qon ishlovchi organlarni charchaganini 
ko‗rsatib,  oqibat  yaxshi  emasligidan  dalolat  beradi.  Leykotsitlar  mikdorini 
periferik qonda kamayib ketishi quyidagilarga bog‗liq: 
1.Suyak  miyasini  har  xil  infeksiyalarni  ta‘sirida  vazifasini  susayib 
ketishidan,  qon  ishlab  chiqaruvchi  orolchalarni  kimyoviy  zaharlar  yordamida  sh 
aqllanishidan  (margimush,  benzol,  piramidon,  analgin,  sulfodemizin)  yoki  nurlar 
energiyasi ta‘siridan (rentgen nurlari, radiy, o‗ran). 
 2.  Mieloid  to‗qimasini  shikastlanishidan  (agronulotsitoz);  agronulotsitar 
angina  eng  og‗ir  hastalik  bo‗lib,  leykotsitlar  soni  birdan  kamayib  1  ml  qonda  bir 
necha  yuztaga  tushib  qoladi  va  neytrofillar  yo‗qoladi,  sababi  noma‘lum.  Bunda 
qon ishlab chiqaruvchi qizil suyak ko‗migi yog‗ to‗qimasiga aylanib qoladi. 
Soxta  leykopeniya  kapilyarlar  sovuq  harorat  ta‘sirida  torayib  qon 
elementlarini notug‗ri taqsimlanishidan bo‗ladi. 
 Neytropeniya – leykopeniya bilan birgalikda og‗ir yuqumli kasalliklarda – 
sepsisda  kuzatiladi.  Absolyut  neytropeniya,  agranulotsitoz,  aleykemiya  bilan 
birgalikda bo‗lsa qon ishlab chiqarishnig chuqur zararlanishidan dalolat beradi.  
Limfopeniya  –  limfotsitlarni  sonini  kamayishi,  yuqumli  kasalliklarda 
neytrofilli 
leykotsitoz 
bo‗lganda 
kuzatiladi. 
Mutloq 
limfopeniya 
limfogranulematozda, limfosarkomatozda va ba‘zi bir mielozlarda uchraydi.