Bolalar kasalliklari propedevtikasi

 
 
 
Kurlov  bo‗yicha  jigar  razmerini  aniqlash  3  ta  liniya  bo‗yicha  o‗tkaziladi: 
o‗ng  qo‗ltik  osti  oldingi  chizig‗i,  o‗rta  umrov  chizig‗i,  o‗rta  chizig‗ida.  Yonbosh 
chegarasi  7-8  qovypg‗a  oralig‗idan  o‗rta  umrov  chizig‗idan  chapdan  tush  suyagi 
tomon aniqlanadi. 
 Qorin  auskultatsiyasining  unchalik  ahamiyati  yo‗q.  Cog‗lom  bolalarda 
auskultatsiya ichak peristaltikasini eshitish mumkin. 
Auskultoafriksiya  va  auskultoperkussiya  usuli  bilan  oshqozon  xajmi  va 
chegarasi  aniqlanadi.  Auskultoafriksiya  usulida  epigastral  sohaga  stetaskop 
qo‗yiladi va bitta barmoq bilan yuqoridan pastga qorinni xanjarsimon o‗simtadan 
qo‗lni  sirpanish  usuli  bilan  stetaskopdan  uzoqlashtiriladi,  tovush  yo‗qolgan  joy 
oshqozonni  chegarasi  hisoblanadi.  Auskultoperkussiya  usulida  epigastral  coxaga 
stetoskop qo‗yilib bitta barmoq bilan yuqoridan pastga tomon qorinni xanjarsimon 
o‗simtadan  qo‗lni  perkussiya  usuli  bilan  stetoskopdan  uzoqlashtiriladi  tovush 
yo‗qolgan joy oshkazonni chegarasi hisoblanadi.  
 Ovqat  hazm  qilish  tizimi  kasalliklari  asosan  shikoyatlari  qornida  og‗riq, 
ko‗ngil  aynishi,  qo‗sishi  kekirishi  jig‗ildon  qaynashi,  ishtaxasini  pasayishilan 
shikoyat  qiladi.Qorindagi  og‗riqlar  kelib  chiqish  sabablariga  ko‗ra  organiq 
sabablari: 
1.Qorin devoridagi kasalliklar patologik jarayonlar.  
2  Xususiy  qorin  devoridagi  kasalliklar  (churralar,  fibrozitlar.  panniqo‗litlar 
yalliklanish va boshqa jaraxotlar). 
3.Suyak  tizimi  va  qo‗shimcha  to‗qima  kasalliklari  (revmatoid,  artit, 
osteoartrit). 4.Nerv tizimi kasalliklari (radiqo‗litlar, mielitlar, gerpes va boshqalar) 
5.Qorin bo‗shlig‗idagi patologik jarayonlar 
6.Qorin  bo‗shlig‗ilash  barcha  parenximatoz  opgan  kasalliklar  (ucmalar, 
oshqozon  ichak.  buyrak  eroziyalar.  yaralar  oshqozon  ichak  sistemasidagi 
liskenziya.  buyrak  va  o‗t  pufagi.  taloq.  siydik  yo‗llari  yallig‗lanishi.  mezenteral 
tomirlarni trombozi. Ichak o‗tkazuvchanligini buzilishi). 

---

 
238 
7.Qorin 
pardasi 
yallig‗lanish 
kasalliklari-isritonitlar 
spetsifik 
va 
nospetsifikga bo‗linadi. 
Og‗riq  bu  hazm  traktining  nospetsifik  klinik  belgilariga  kiradi,  shuning 
uchui ham u nish o‗zini talkin qilinganda uning klinik belgilarni ifodalaydi. Og‗riq 
loqalizatsiyasi,  harakteri,  intensivligi,  og‗riq  xurujining  davomiyligi  uning 
davriyligi, ritmi hamda og‗riq xurujini kuchaytiruvchi va susaytiruvchi, ovqat bilan 
bog‗liq  yoki  bog‗liq  emasligi  birgalikda  tavsif  etilgandagina  yoki  bu  a‘zo 
to‗g‗risida  dalolat  berishi  mumkin.  Bir  yoshgacha  bo‗lgan  bolalar  qorindagi 
og‗riqni  umumiy  bezovtalik,  yig‗i  bilan  ifodalaydi,  oyog‗i  bilan  tepinadi.  Bu 
ko‗proq  qorin  bo‗shlig‗iga  gaz  to‗planganda  (meteorizmda)  kuzatilib,  gazni 
chiqargandan keyin tinchlanadi.