Ftorlakni qoplash usuli. Ftorli lakni tishlar yuzasiga surishdan oldin tishlar
qatori tish cho`tkasi va pastasi yordamida yaxshilab tozalanadi, paxta tamponlar
yordamida quritiladi va tish yuzasiga maxsus cho`tkachalar yordamida yupka qilib
lak yotqiziladi. Lak tez qotishi uchun iliq havo oqimidan foydalanish mumkin.
Ftorlak 4-5 minut ichida qotadi. Bemorga 12-24 soat ichida suyuq ovqat ichish,
qattiq narsalarni iste’mol qilmaslik, tishlarni tozalamaslik buyuriladi.
Ftorli laklar kariyes jadalligini o`sishini 50% ga pasaytiradi.
Bugungi kunda shunga o`xshash laklarni VOKO firmasi ishlab chiqaradi.
Mazkur firma preparatlaridan Fluoridin Gel-N5 (Fluoridin Gel N5) tarkibida 5%
natriy ftor tutadi. VOKO firmasi sintetik smolalar asosida hosil qilingan, tarkibida
5% ftorid natriy, 6% ftorid kalsiy saklaydigan "Bifluorid-12" lakini tavsiya etadi.
"Bifluorid-12" tishlarga qoplanganda uning smolali asosi tish sathida bir necha
kun turadigan plyonka hosil qiladi. So`lak ta’sirida erigan ftor ionlari plyonkadan
ajralib emal qavatga, singib boradi. Mazkur lak tishlarning ildiz qismi ochilib
kolganda yoki travma oqibatida emal ko`chib tushgan joylarga surtilganda tish
sezgirligi keskin pasayganligi aniqlangan.
Bunda ftoridlar dentin kanalchalarini to`ldirib mineralizatsiyani kuchaytiradi.
VOKO firmasida "Bifluorid-12" asosida bolalarda kariyes profilaktikasida
ishlatiladigan rangli indikatorli - "Fluoridin" (Fluoridin) laki ishlab chiqilgan.
"Fluoridin" va "Bifluorid-12" laklari maxsus texnologiya asosida tayyorlangan
bo`lib, tarkibidagi ftoridlar zarrachalarini bir tekisda tarqalishini ta’minlaydi.
Tishga surilganda hosil bo`lgan lakli plyonka uzoq muddat kalsiy ftoridning
deposi sifatida o`zidan ftor va kalsiy ionlarini ajratib turadi. Bu esa
gidroksilapatitni ftorapatitga aylanib turishini ta’minlaydi.
O`tkazilgan tajribalar, tekshirishlar natijasi "Fluoridin" va "Bifluorid-12"
laklarining xususiyatlari to`g`risida quyidagi xulosani berdi:
- Tishlar kariyesi profilaktikasi maqsadida va sezgirligi oshganda samarali ta’sir
ko`rsatadi.
- Ftoridlar tish qattiq to`qimalariga chuqur singib kirib, kalsiy ftorid deposini hosil
qiladi.
- Foydalanish uchun qulay.
Ma’lumki tishlar chiqqanidan so`ng ularning ohaklanib yetilishi, dentin, emal
mineralizatsiyasi uzoq muddat (18-19 yoshgacha) davom etadi. Shuning uchun
bog`cha yoshidan tortib kariyes profilaktikasi-maqsadida ftor tutuvchi vositalardan
foydalanish maqsadga muvofiq hisoblanadi.