Болалар – зўравонлик қилиш учун эмас”

Агар ота-оналар боланинг эркинлигини чеклаган бўлса. Кўпгина ота-оналар фарзандлари чизилган чизиқдан чиқмай яшашини орзу қилишади. Болага дўстлари билан умумий шовқинли ўйинларда иштирокини тақиқласангиз, унда сизнинг ёрдамингизсиз қўлидан ҳеч нарса келмаслиги ҳақидаги ишончини мустаҳкамлайсиз, тенгдошлари олдида унинг обрўсига путур етказасиз. Аста секин боладаги эркинликка чанқоқликни “қандай бўлмасин тобеликдан қочишга интилиш” истаги сиқиб чиқаради. Бироқ, яна бир бор қийин вазиятга тушиб қолганда, у қудратли ота-онасининг ёрдамига қаттиқ ишонади, чунки бола ўзига ишонишга одатланмаган.

• Агар ота-оналар боланинг эркинлигини чеклаган бўлса. Кўпгина ота-оналар фарзандлари чизилган чизиқдан чиқмай яшашини орзу қилишади. Болага дўстлари билан умумий шовқинли ўйинларда иштирокини тақиқласангиз, унда сизнинг ёрдамингизсиз қўлидан ҳеч нарса келмаслиги ҳақидаги ишончини мустаҳкамлайсиз, тенгдошлари олдида унинг обрўсига путур етказасиз. Аста секин боладаги эркинликка чанқоқликни “қандай бўлмасин тобеликдан қочишга интилиш” истаги сиқиб чиқаради. Бироқ, яна бир бор қийин вазиятга тушиб қолганда, у қудратли ота-онасининг ёрдамига қаттиқ ишонади, чунки бола ўзига ишонишга одатланмаган.

Агар бола севимли машғулотидан(ўйин – кулгудан) махрум қилинса. Бола бошқа нарсалардан кўра севимли машғулотини қадрлайди, уларга бутун қалбини бағишлайди. Шуни сезган ҳолда ота-оналар жазо сифатида боладан у яхши кўрган ўйинчоқ, китоб, конструктор ва б. – уни қизиқарли машғулотидан ажратадилар. Бундай тарбиявий чора-тадбирлар, севимли машғулоти билан шуғулланишига ҳеч нарса ҳалал бермайдиган вақтда ҳам, бола ўзини мумкин бўлган умидсизлик ва хиссий оғриқларидан ҳимоя қилиш учун атрофдагилардан четлана бошлайди.

• Агар бола севимли машғулотидан(ўйин – кулгудан) махрум қилинса. Бола бошқа нарсалардан кўра севимли машғулотини қадрлайди, уларга бутун қалбини бағишлайди. Шуни сезган ҳолда ота-оналар жазо сифатида боладан у яхши кўрган ўйинчоқ, китоб, конструктор ва б. – уни қизиқарли машғулотидан ажратадилар. Бундай тарбиявий чора-тадбирлар, севимли машғулоти билан шуғулланишига ҳеч нарса ҳалал бермайдиган вақтда ҳам, бола ўзини мумкин бўлган умидсизлик ва хиссий оғриқларидан ҳимоя қилиш учун атрофдагилардан четлана бошлайди.