Боб Бюджет ташкилотларида дебиторлик ва кредиторлик мажбуриятлар ҳисобини ташкил

2.2.4– расм. Харидор ва буюртмачилар билан ҳисоб-китобларга оид
9. бухгалтерия ўтказмаларини схематик кўриниши
Аналити ҳисоб ҳар бир харидор ва буюртма илар бўйича алоҳида ҳолда юритилади.
Бюджет та илотлари и берув ининг фуқороли жавобгарлигини мажбурий суғурта қили ва бо қа суғурта турлари бўйича суғурта та илотлари билан ҳисобла увларни амалга о иради. Суғурта турлари бўйича ҳисобла увлар қонун или да белгиланган тартибда тузилган артномалар асосида амалга о ирилади. Бухгалтерия ҳисобида суғурта бўйича тўловларга доир ҳисоб- итоблар, жумладан, и берув ининг фуқороли жавобгарлигини мажбурий суғурта қили бўйича ҳисобла увлар 154 “Суғурта бўйича тўловлар” субс ётида юритилади. Бу субс ётнинг редит томонида та илотлар томонидан мажбурий суғурта

⁹ Муаллиф томонидан тузилган.
қили артномаси бўйича суғурта му офоти суммаси ҳамда суғурта мажбуриятлари билан боғлиқ бо қа мажбуриятларни ҳисоблани и, дебет томонидан эса, ҳисобланган мажбурий суғурта қили артномаси бўйича суғурта му офоти суммаларини, унингде бо қа суғурта
мажбуриятларининг тўлани и (бажарили и), суғурта қопламаси суммаси а с эттирилади. Суғурта бўйича тўловлар бухгалтерия ўт азмаларида қуйидаги а а с эттирилади.
2.1.3-жадвал.
Суғурта бўйича тўловлар бухгалтерия ўтказмаларида акс
10

эттириш

№	Муомалалар мазмуни	Дт	Кт	Асос бўлув и хужжат
1	Та илотлар томонидан мажбурий суғурта қили артномаси бўйича суғурта му офоти суммаси ҳамда суғурта мажбуриятлари билан боғлиқ бо қа мажбуриятларни ҳисоблани и	231, 241, 251, 261 ё и 271 субс ётлар нинг теги лиси	154	Бухгалтерия маълумотномаси
2	Ҳисобланган мажбурий суғурта қили артномаси бўйича суғурта му офоти суммаларини, унингде бо қа суғурта мажбуриятларининг тўлани и	154	232 ё и 11 – с ётнинг теги ли субс ётлари	Шахсий ҳисобварақ-дан ў ирма
3	Суғурта артномасига асосан ходимга ҳисобланган суғурта қопламаси суммасига	154	179	Бухгалтерия маълумотномаси
4	Суғурта артномасига асосан ходимга ҳисобланган суғурта қопламаси суммаси та илотга ўт азиб берилганда	119	154	Шахсий ҳисобварақ-дан ў ирма
5	Ходимга ҳисобланган суғурта қопламаси суммаси ассага ирим	120	119	Шахсий ҳисобварақдан ў ирма, асса

¹⁰ Мехмонов С.У. Бюджет ҳисоби. Ўқув қўлланма. То ент 2012 й

	қилинганда			ирим ордери
6	Ходимга ҳисобланган суғурта қопламаси суммаси ассадан тўлаб берилганда	179	120	Касса иқим ордери

Та илотнинг ихтиёрига вақтин али ту ган ва маълум артлар бажарилгандан ейин қайтарили и лозим бўлган суммалар ҳисоби бухгалтерия ҳисобида алоҳида а с эттирилади. Бу муомалалар асосан суд, про уратура, и и и лар органларида содир бўлади. Яъни жиноят и лари бўйича дастлаб и сури тирув жараёнида олинган маблағларни бунга мисол қилиб айти мум ин. Бюджет ташкилотларида ихтиёрига вақтин али ту ган ва маълум артлар бажарилгандан ейин қайтарили и лозим бўлган маблағлар бухгалтерия ҳисобида 155 “Бюджет та илотининг ихтиёрида вақтин а бўладиган маблағлар бўйича ҳисоб итоблар” субс ётида юритилади. Бу с ётнинг редит томонида та илотнинг ихтиёрига вақтин али ту ган суммалар, дебет томонида бу суммаларни қайтарили и, ҳисобдан иқарили и а с эттирилади.
Бюджет та илотининг ихтиёрида вақтин а бўладиган маблағлар бўйича ҳисоб- итоблар бухгалтерия ўт азмаларида қуйидаги а а с эттирилади.