Боб. Бизнес субъекти, ундан манфаатдор тарафлар ва

9-
 
Чизма. Макс Вебернинг ташкилий тузилма иерархик 
концепцияси бўйича қоидалари
Демак таркибий тузилма ташкилот бўғим
ва ходимлар ўртасида вазифаларни 
бажариш учун бошқарувни оптимал тартибга соли
ттт 
элементлари мажмуасидир.
Элемент 
- 
та
ш
килот вазифа, функция ва ишларини бажариш юклатилган хизмат, 
бўлинма, гуруҳ ва ходимлардир. Таркибий тузилма фаолиятни ўзининг горизонталь 
ва вертикаль алоқалар тизими асосида фаолият олиб бориши таъминлайди.
Горизонталь алоқа 
- 
тизими ташкилий тузилманинг бир даражали келишувга 
асосланадиган хусусиятга эга элементидир.
Вертикаль алоқа 
- 
тизими ташкилий тузилманинг бир неча даражали буйсунув 
хусусиятга эга элементидир.
Корхона фаолияти самрадорлиги ташкилий тузилманинг тўғри ишлаб 
чиқилишига боғлиқлиги сабабли амалиётдан ҳозирда унинг кўплаб турларидан 
фойдаланилади (10
-
Чизма).
10-
 
чизмадан кўринадики бизнес корхоналари ташкилий тузилмалари
турли 
хилда бўлиши мумкин. Ҳар бир корхона ўзининг мақсади, фаолият кўлами ва 
ҳудуднинг
имконияти ҳамда салоҳиётидан келиб чиқиб ўзи учун мақбул тузилмани 
шакллантиради.
инобатга олиниши зарур бўлган муҳим қоидалар тавсия этилган (9-Чизма). 

---

10-
Чизма. Корхона ташкилий тузилмаси турлари.
Бизнес таркибий тузилмалари ўртасидаги алоқалар корхонанинг мақсади ва 
фаолият хусусиятдан келиб чиқиб шаклланади. Таркибий тузилмалари ўртасидаги 
алоқа тузилманинг хусусиятдан келиб чиқиб шаклланади.
Чизиқли 
(оддий) бошқарув ташкилий тузилмада бошқарув қарорлари ва 
ахборотлар бир йўналишда ўзаробоғлиқ раҳбарлар ҳамда иш учун масъул бўлган 
ходим ва мижозлар ўртасидаги ҳаракатда ўз аксини топади. Ушбу ташкилий 
тузилма мазмуни бошқарувчи объектга раҳбар орқали таъсир ўтказади. Раҳбар 
ахборотларни тўғридан
-
тўғри ўзига бўйсунувчи шахслардан олиб, бошқарадиган 
объектлари бўйича қарорлар қабул қилади ҳамда натижаси бўйича ўзи жавобгар 
ҳисобланади. Ушбу бошқарув тизимининг ахборот алмашув ва бошқарув қарорлари 
қабул қилиш механизмини қуйидаги тарзда чизмат кўрини
ттт
ида. ифодалаш мумкин 
(11- 
чизма).
2 - 
мижоз

---