Bmt ning barqaror rivojlanish maqsadlari

“BMT ning barqaror rivojlanish maqsadlari” fanidan oraliq nazorat savollari.

1.2000-2015-yillarda amlga oshirilgan BMTning ming yillik maqsadlari to`g`risida xususan inklyuziv va iqtisodiy o`sish,munosib ish o`rinlari yaratish bo`yicha amalga oshirilgan ishlar to`g`risida ma`lumot bering.

2.So`nggi yillarda gender tengligiga erishish va jamiyatda ayol-qizlarning rolini oshirish bo`yicha O`zbekistonda qanday ishlar amalga oshirildi?

Javob

Ma`lumki 2000-2015-yillarda Birlashgan Millatlar Tashkilotining “Ming

yillik”maqsadlari butun yer yuz aholisining farovonligi,ularning

huquqlari umuman insoniyatga bog`liq bo`lgan barcha jabhalarni

qamrab olgan.O`zbekistonimiz ham shu zaminning bir bo`lagi,dunyo

etirof etgan mamlakat sifatida ushbu dasturni ratifikatsiya qilgan.

O`zbekistonning barqaror iqtisodiy o`sish-bu izchil olib borilayotgan

bozor islohotlari,iqtisodiyotdagi chuqur tuzulmaviy o`zgarishlarning

natijasi bo`lib,yangi ish o`rinlarini yaratish,aholi bandligini

ta`minlash,kasanachilikni rivojlantirish uchun muhim tarkibiy qismdir.

Keyingi 10 yil mobaynida davlat tomonidan amalga oshirilgan ushbu

barcha keng miqyosli ishlar taraqqiyotning tegishli bosqichida BMTning

kam ta`minlanganlikni va to`laqonli ovqatlanmaslikni qisqartirishdan

iborat Ming yillik rivojlanish maqsadlarini keng ko`lamda bajarilishini

ta`minladi.

2.Birlashgan Millatlar Tashkilotining “Ming yillik” maqsadlarida Gender

tenglik masalasi ham muhim o`ringa ega.Gender tenglik-erkak va

ayollar ijtimoiy sohada teng tarzda ahamiyatga,teng huquq va

mas`uliyatga,hamda teng sharoitlarga ega bo`lsalarva ulardan qonunda

belgilangan tarzdaO`zbekistonda mustaqillik yillarida gender tenglikka

erishish choralarini ro`yobga chiqarish yo`lida juda katta ishlar amalga

oshirildi. Oilaning ijtimoiy muhofazasi, onalik va bolalik masalalariga

mas'ul bo`lgan Bosh vazir o`rinbosari rahbarligida 1991 yilda Xotin-

qizlar qo`mitasiga asos solinganligi bilan institutsional rivojlanishda

sezilarli o`sishga erishildi. Xotin-qizlar qo`mitasi barcha hududlarda va

jabhalarda vakolatli bo`lgan takomillashgan tizimga ega. Qo`mita raislari

orasida viloyat darajasidagi 14 ta xokim o`rinbosarlari, shuningdek

munitsipal va tuman darajasidagi ma`muriyat rahbarlarining 219 ta

o`rinbosarlari faoliyat ko`rsatishadi.O`zbekistonda 1990 yillarning

oxirlaridayoq gender statistikasini ilgari surish bo`yicha birinchi

qadamlar qo`yilgan edi. Aynan o`sha davrdan boshlab respublikada

gender ko`rsatkichlarini aks ettiruvchi risolalar muntazam ravishda chop

etib kelinmoqda. Har bir nashr gender ko`rsatkichlarini ommaga

yetkazish va ularni takomillashtirish yo`lida ilgari qo`yilgan qadam va

muhim bosqich bo`lmoqda. Masalan, Makroiqtisodiyot vazirligi va

Xotin-qizlar qo`mitasi tomonidan 2002 yilda nashrdan chiqarilgan

(BMTTD va OTBning ko`magida) “O`zbekistonda ayollar va erkaklar”

risolasi, ilk marotaba boshqaruv, siyosiy hayot va tadbirkorlik sohasi

bo`yicha keltirilgan ma`lumotlarni o`z ichiga olgan 9ta strategik

yo`nalishlar bo`yicha indikatorlarni bir joyga jamlagan birinchi nashr

bo`ldi. O`sha davrdan boshlab, xalqaro tashkilotlar yordamida 2002,

2007, 2010 va 2012 yillarda shu kabi bir qator risolalar chop etildi.

Ularning barchasida ma`muriy manbalar va kuzatuvlar (o`rganishlar)

natijalarida mavjud bo`lgan muhim gender indikatorlari aks ettirilgan.

2019 yil 2 sentyabrda qabul qilingan  “Xotin-qizlar va erkaklar uchun teng huquq hamda imkoniyatlar kafolatlari to'g'risida” O'zbekiston Respublikasining qonuni xotin-qizlarning jamiyatdagi o'rniga qaratilgan huquqiy himoya, huquqiy kafolat siaftida ma'qullangan. Qonun 32-moddadan iborat.

 Qonunning1-moddasida qayd etilganidek, qonunning maqsadi xotin-qizlar va erkaklar uchun teng huquq hamda imkoniyatlarni ta'minlash sohasidagi munosabatlarni tartibga solishdan iborat.

Qonunning 2-moddasida “Xotin-qizlar va erkaklar uchun teng huquq hamda imkoniyatlar kafolatlari to'g'risidagi qonun hujjatlari ushbu Qonun va boshqa qonun hujjatlaridan iboratdir.