Бизнес ва мулокот конунлари аюпов Равшан Хамдамович

2.
 
Инсонлар билан муомала қилиш қоидалари 
Аввал-охир хўблар кетти, қолдим ёлғиз, 
Нодонлардин эшитмадим бир яхши сўз, 
Доно кетти, нодон қолди, едим афсус, 
Йўлни топмай, ҳайрон бўлиб қолдим мано. 
Хожа Аҳмад Яссавий
Қуйида ўзаро муносабатларда ва тадбиркорлик фаолиятида албатта риоя 
қилиш зарур бўлган ҳамда муваффақият эшигини очиб бериши мумкин 
бўлган кўникмалар ва турли хил инсонлар билан муомала қилишнинг баъзи 
бир қонун-қоидаларини қисқача холда келтириб ўтамиз: 

Бошқа инсонларни, улар ким, қаерда ва қандай ҳолатда бўлганларига 
қарамай, 
зинҳор танқид қилманг
. Ҳақиқатан ҳам бировни танқид қилиш 
тамоман фойдасиз, чунки танқид қилинаётган инсон ўз обрусини 
йўқотмаслик учун ўзини турли хил усуллар билан ҳимоя қила бошлайди. 
Ундан ташқари, танқид ҳавфли ҳамдир, чунки у танқид қилинаётган 

---

Аюпов Равшан Хамдамович 
11 
одамнинг ғурурига зарба бўлиб тушади, унинг ўз-ўзига хурматига салбий 
таъсир кўрсатади ва уни қаттиқ ҳафа қилиб қўйиши мумкин. Инсонлар 
тўғрисида ёмон гапирманг, улар ҳақида фақат яхши нарсалар ҳақида сўзланг, 
уларда “
Сиз жуда ҳам ажойибсиз
”, деган фикр уйғотишга ҳаракат қилинг. Бу 
ҳақда яхши бир ўхшатма ҳам мавжуд: “
Агар асал йиғиб олмоқчи бўлсангиз, 
асалари уясини тўнкариб ташламанг
”. Буюк одамнинг буюклиги унинг 
ўзидан пастдаги инсонлар билан қандай қилиб алоқа қилишида ва 
муносабатида кўринади. Бировни танқид қилгандан кўра унинг нега шундай 
қилаётганини тушунишга уринган маъқулроқдир. 

Инсонлар билан 
мулоқот қилишнинг яна бир муҳим сири
бор бўлиб,
унга асосан, инсонларга бирор нарса қилдириш учун уларда бундай қилишга 
истак уйғотиш керак бўлади. Инсон ҳар доим ўзини катта аҳамиятга молик 
одам сифатида кўришга ҳаракат қилади ва бошқалар томонидан ижобий 
баҳоланишга интилади. Шунинг учун инсонлардаги энг катта сифат – бошқа 
инсоннинг яхши томонларини тан олган холда унда интилиш ва ишонч 
уйғотишдир. Агар бошқа одамнинг бирор бир фазилати Сизга ёқса, уни чин 
юракдан мақтанг ва унинг яхши томонларига тегишли баҳо беринг. Сизга 
ҳужум қилаётган душманлардан қўрқманг, балки Сизга тилёғламалик 
қилаётган дўстлардан эҳтиёт бўлинг. Ҳар бир инсон бошқасидан нимаси 
биландир устун туради ва шунинг учун ҳам ундан ниманидир ўрганиб олиш 
мумкин. Шунинг учун инсонлардаги ижобий жиҳатларни топишга урининг
ва унинг бу афзалликлари ҳақида ростгуйлик билан чин дилдан гапиринг.

Инсонларга