Biznes rejaning korxona faoliyatidagi o’rni Biznes-reja istiqbolni belgilovchi hujjat hisoblanadi. Biznes-reja 3-5 yilga tuziladi. Birinchi va ikkinchi
yillar uchun topshiriqlar kvartallarga bo'lingan holda uchunchi yildan bosh lab yillik ko'rsatilishl inumkin.
Jahon amaliyotida bizns-rejalarn;t5 bo'limdan to 18 bo'limgaclia variandari inavjud. iiiznes-reja tuzilLTiini har bn tadbitkor, tadbirkorlik doirasi faoliya'.i turi va inda^ha^L.h'aa Ldib «.I.!.,L», o’zi miisiaqi; la^ishda lelgilaydi (Kespublikamiz Biznes rejauh.g qhdhjq xo^,.hghh^i alil.laii uchun : ;.sJiqlangan namunaviy shakli inavjud).
a luuJiyot dr.omida oldindan taulab olgan loyihaning bosh strategiyasidan kelib cliiqib, o'z biznes- _ii taikibini belgilab oladi.
Biznes-reja quyidagi bo'limlardan iborat bo'lishi mumkin: irmaning imkoniyatlari (kirish).
1 Tovar (xizmat)lar turlari.
Tovarlar sotish bozorlari.
Fovarlami sotish bozorlarida raqobat.
5 Marketing rejasi.
6 Ishlab chiqarish rejasi.
Tashkiliy reja.
8 Firmaning huquqiy taminot'i.
9 Tavakkalchilkni bahalash va sug'urta.
10 Moliyua reja.
11 Moliyalashtirish strategiyasi
Xususiy tadbirkorlikda biznes-reja tadbirkorlar tomonidan mustaqil ravishda tuzib chiqiladi. _ - -rejalar ishlab chiqisl.da tadbirkorlik faoliyati inaqsadi va doirasiga tayanadilar. Ayrim _;arni hal etishda ekspertlar xizmatidan ham foydalaniladi. Masalan, marketologlar, yuristlar, re shunoslar va hokazo.
Sanoat korxonalarida biznes-rejalar tuzish uchun maxsus ishchi guruhlari tuziladi. Ishchilar guruhi taribiga korxonaning yetakclu mutaxassislari va malakali xodiinlai kiritiladi. Islicni guruhiga raxbarlikni korxona rahbari o'z zimmasiga oladi. Har bir ishchi guruhga aniq vazifalar beriladi va muddat belgilanadi.
Ish hajmi vuqori bo’lgan guruhlar tarkibidaham alohidaguruhchalar tashkil etilishi mumkin. Guruhlar umumiy yig’ilishida tuzilgan loyilialar muhokama qilinadi va ular asosids biznes reja tuziladi.
.Biznes-rejalarga quyidagi asosiy talablar qo'yiladi:
1 Biznes-reja tushunarli, sodda bo'lishi shart.
2 Biznes-rejalarda faqat birinchi darajali asosiy ma'lumotlar aks ettirilishi lozim, ya'ni texnologik jarayonlarni to'la yoritish shart emas.
3 Biznes-reja tuzishda umumfoydalanilayotgan atamalarga asoslanish lozim.
Biznes-rejalar ikki xil maqsadga tuzilishi mumkin. Birinchidan, investorlar uchun, ya'ni loyihani _ alga oshirish jarayonida tadbirkorning shaxsiy mablag'lari yetarli bo'lmasligi mumkin. Bu holatda ular mulkdorlarning bo'sh mablag'laridan foydalanishga majbur bo’ladi. Loyihaning samaras: biznes-rejalarda asoslangan bo'iadi. Bunday biznes-rejalar nisbatan qisqa bo'lib, korxonaning nozik tomoniarini o'zida ' la aks ettirmaydi.
Ikkinchidan, korxona rahbarlari uchun tuziladi. Bu biznes-rejalar birinchi tuzilguniga nisbatan kengroq ma’noni anglatadi. Ishlab chiqarishdagi muhim masalalarga ham e'tibor beriiadi.
Biznes -rejalar doimiy ravishda qayta ko'rilib boriladi. Bozordagi holatdan kelib chiqib, ularga tuzatmalar kiritiladi.