Biznes faoliyatini rivojlantirishda qimmatli qog'ozlar bozorini rivojlantirish kerakmi?

Biznes faoliyatini rivojlantirishda qimmatli qog'ozlar bozorini rivojlantirish kerakmi?

Biznes faoliyatini rivojlantirishda qimmatli qog`ozlar muhim ro`l o`ynaydi sababi tadbirkor ochmoqchi bo`lgan korxona o`z aksiyalarini erkin bozorda sota olsa bu tadbirkorga ko`plab investitsiya olib keladi va korxona o`sishi kuzatilishi mumkin. O`z o`rnida korxona qarzlari ko`payib ketgan bo`lsa unda obligatsiyalar yordamida yana qaytadan o`z moddiy ahvolini o`nglab olishi mumkin bo`ladi va albatta obligatsilarni ham qaytarish zarur va ularni muddati ham shunga yarasha belgilanadi.

Korxona ochishda asosan kapital yetishmovchiligi kuzatiladi va buni yechimi sifatida investor ko`riladi. Aynan shuning uchun qimmatli qog`ozlar xususan aksiya chiqarilib ular sotiladi va capital to`planadi .
Qimmatli qog`ozlar bozori brokerlar uchun ish maydoni bo`lib ular bu yerda mahsulotlar olib sotadi va foyda ko`radi. Aynan bu ham bir ish o`rni bo`lib ishsizlikni oldini olishi mumkin bo`ladi biroq bu soha ko`plav tavallakallaga to`g`ri keladi va hamma ham bu sohada ishlay olmaydi. Hozirgi vаqtdа qimmаtli qog‟ozlаr eng moslаshuvсhаn moliyаviy instrumentlаrdаn biri bo‟lib hisoblаnаdi. Qimmаtli qog‟ozlаr fuqаro huquqlаrining obyekti sifаtidа tovаr-pul munosаbаtlаrini rivojlаntirish vа mаmlаkаt iqtisodiyotini rivojlаtirishgа yаqindаn yordаm berаdi. Аvvаllаri, rejаlаshtirilgаn iqtisodiyot shаroitidа qimmаtli qog‟ozlаrning аyrim turlаri mulk munosаbаtlаridа ishlаtilgаn(obligаtsiyаlаr, lotoreyа сhiptаlаri, tаshqi sаvdo аylаnmаsidаgi veksellаr). Hozirgi kungа kelib esа iqtisodiyotni bozor iqtisodiyotigа o‟tkаzish vа qimmаtli qog‟ozlаr bozorini shаkllаntirish qimmаtli qog‟ozlаrning turlаrini qаytа tiklаsh vа yаngi turlаrini yаrаtishni tаlаb qildi. O‟z nаvbаtidа ushbu bozor tomonidаn tаqdim etilаdigаn bаrсhа imkoniyаtlаrni o‟rgаnish bu bozorda kapital jalb qilishning zamonaviy usullarini tahlil qilish zaruriyatini ham keltirib chiqardi.
Albatta bu borada mamlakatimizda ham tegishli ishlar va qarorlar yaratilmoqda bulardan:
Qimmatli qog‘ozlar bozorini yanada rivojlantirish, uning oshkoraligi va barqaror faoliyatini ta’minlash, zamonaviy axborot-kommunikatsiya texnologiyalarini tatbiq etish, xo‘jalik yurituvchi subyektlar tomonidan investitsiyalar jalb etilishini faollashtirish, aksiyadorlik jamiyatlarida korporativ boshqaruvni takomillashtirish hamda aksiyadorlarning huquqlari himoya qilinishini ta’minlash maqsadida:
1. O‘zbekiston Respublikasi Davlat mulki qo‘mitasi, Iqtisodiyot vazirligi, Moliya vazirligi aksiyadorlik kompaniyalari hamda fond tuzilmalari bilan birgalikda ishlab chiqqan 2006-2007-yillarda qimmatli qog‘ozlar bozorini rivojlantirish dasturi ilovaga* muvofiq ma’qullansin, unda quyidagi chora-tadbirlar nazarda tutiladi:
korxonalarni to‘liq davlat tasarrufidan chiqarish va yangi aksiyadorlik jamiyatlari tuzish hisobiga qimmatli qog‘ozlar birlamchi bozorini yanada rivojlantirish;
qimmatli qog‘ozlar ikkilamchi bozori miqyoslarini jadal rivojlantirish va kengaytirish;
fond bozorining zamonaviy infratuzilmasini shakllantirish va uning moddiy-texnika bazasini mustahkamlash;
aksiyadorlik jamiyatlarida korporativ boshqaruv tizimini takomillashtirish;
qimmatli qog‘ozlar bozori uchun kadrlar tayyorlash va malakasini oshirishni tashkil qilishni yaxshilash.
O‘zbekiston Respublikasi Davlat mulki qo‘mitasi ijro etuvchi vazirliklar va idoralar bilan birgalikda Dasturdagi chora-tadbirlar belgilangan muddatlarda so‘zsiz bajarilishini ta’minlasin.