Biz klimat o’zgeriwin toqtata alamizba?

Oligosen dáwiri (34-23 million jil aldin)

• Oligosen dáwiri (34-23 million jil aldin)
• Oligosen dáwirinde prehistorik ómir
• Oligosen dáwiri, aldin Eosen dáwirinde kóp evolyutsion jollar boylap dawam etken (keyingi Miosen dáwiri dawam etken) aldinǵi haywanlarǵa salistirmali innovatsion dáwir emes edi. Oligosen Paleogen dáwiri (85-56 mln. jil aldin) hám Eosen (56-34 mln. jil) dáwirinen keyin (65-23 mln. jillar) paleogen dáwiriniń sońgi úlken geologiyaliq bólimi. Bul dáwirler hám dáwirlerdiń hámmesi (65 million jil aldin házirgi kúnge shekem) Senozoy dáwiriniń bir bólimi edi.

Pliosen dáwiri 85-56 mln. jil aldin
Fanerozoy dáwiri 542 mln. jil aldin

Tórtlemshi-oligosen waqtinda vulkan háreketiniń kúshsizleniwi nátiyjesinde CO2 niń tábiyiy kemeyiwin itibarǵa alsaq, CO2 balansina insanniń xójaliq iskerligi tásir kórsetpese, CO2 niń kemeyiwge bolǵan beyimlesiwi saqlanip qaladi, dep esaplaw múmkin. Kaynozoy erasi dawaminda (sanaattiń tez pát benen rawajlaniw dáwirine shekem) (XIX ásir aqiri-XX ásir basi) uglerod angidridi kontsentratsiyasiniń 0,029 % muǵdarǵa shekem uliwma kemeyiwin bilgen halda, atmosferadaǵi CO2 muǵdari 0,015 % ten artiq bolmaǵanda júz beretuǵin planetamizdiń pútkilley muzlaw waqtin aytib beriw múmkin. CO2 muǵdariniń bul eki parqlari arasindaǵi parq kaynozoydiń aqirinda, tórtlemshi muzlaw dáwirinen házirgi waqitǵa shekem júz bergen uglerod angidridi konsenfratsiyasiniń ózgeriwlerine jaqin, yaǵniy shama menen 1-1,5 mln jil. Bunnan insan hesh qanday tásir ótkermegenine Jerdiń pútkilley muzlawi shama menen 1 mln jildan soń júz beredi, degen juwmaqqa keliw múmkin.

• Tórtlemshi-oligosen waqtinda vulkan háreketiniń kúshsizleniwi nátiyjesinde CO2 niń tábiyiy kemeyiwin itibarǵa alsaq, CO2 balansina insanniń xójaliq iskerligi tásir kórsetpese, CO2 niń kemeyiwge bolǵan beyimlesiwi saqlanip qaladi, dep esaplaw múmkin. Kaynozoy erasi dawaminda (sanaattiń tez pát benen rawajlaniw dáwirine shekem) (XIX ásir aqiri-XX ásir basi) uglerod angidridi kontsentratsiyasiniń 0,029 % muǵdarǵa shekem uliwma kemeyiwin bilgen halda, atmosferadaǵi CO2 muǵdari 0,015 % ten artiq bolmaǵanda júz beretuǵin planetamizdiń pútkilley muzlaw waqtin aytib beriw múmkin. CO2 muǵdariniń bul eki parqlari arasindaǵi parq kaynozoydiń aqirinda, tórtlemshi muzlaw dáwirinen házirgi waqitǵa shekem júz bergen uglerod angidridi konsenfratsiyasiniń ózgeriwlerine jaqin, yaǵniy shama menen 1-1,5 mln jil. Bunnan insan hesh qanday tásir ótkermegenine Jerdiń pútkilley muzlawi shama menen 1 mln jildan soń júz beredi, degen juwmaqqa keliw múmkin.
• Sońǵi paleolit dáwirinde (er.ald 40-l2 miń jil aldin) kóplegen waqiyalar júz berdi.