Bitiruv malakaviy ishi



Download 119,55 Kb.
bet2/25
Sana21.11.2019
Hajmi119,55 Kb.
#26679
1   2   3   4   5   6   7   8   9   ...   25
Bog'liq
z5 maydon ustida darajasi n dan oshmaydigan keltirilmaydigan kophadlar-конвертирован

Ishning amaliy ahamiyati.


Bitiruv malakaviy ishida ko‘phadlarni 2 sinfga, cheksiz maydon va chekli maydon ustidagi ko‘phadlarga ajratib o‘quvchilarga o‘rta maktabdanoq tanish bo‘lgan koefsientlari cheksiz maydonlardan olingan ko‘phadlar halqasi aloxida o‘rganiladi, bunday xalkalar uchun asosiy tushunchalar, asosiy xossalar aloxida keltirildi. So‘ngra koefsientlari chekli maydondan olingan ko‘phadlar uchun yukoridagi asosiy tushunchalar ta'riflanib, bu tushunchalarning asosiy xossalari, xarakterli xususiyatlari ochib berildi,hamda cheksiz maydon ustidagi ko‘phadlar

chekli maydon ustidagi ko‘phadlar bilan taqqoslab, o‘xshash va farqli jixatlari keltirildi.



6. Bitiruv malakaviy ishining tuzilishi haqidagi umumiy ma'lumotlar. Bitiruv malakaviy ishi 3 ta qism, 2 ta bob va 6 ta paragrfdan iborat.

  1. qism kirish, 2-asosiy qism, 3-xulosa. Asosiy qism 6 tadan paragrfga bo‘linib, o‘rganildi. Bitiruv malakaviy ishi jamida bet xajmni egalladi.

Asosiy qism.


1-BOB. Cheksiz maydon ustidagi ko‘phadlar.

  1. § Halqa ustidagi ko‘phad tushunchasi.

K - halqa bo‘lsin

Ta'rif:




а а х а х2  ...  а xn
0

1

2

n

(1)


ko‘rinishdagi ifodaga x o‘zgaruvchili ko‘phad deyiladi, bu yerda

n  

nomanfiy butun son,



a0 , a1 , a 2 ,, an
lar K halqaning elementlari bo‘lib ular

ko‘phadning koeffitsiyentlari deyiladi.

  1. ifodaning koeffitsiyentlari K halqadan olingan bo‘lsa ko‘phadni K

halqa ustidagi ko‘phad deyiladi.

Masalan:


1 - х 2 3 - 4 ,

- 2 - 3 5

lar


butun sonlar halqasi Z ustidagi ko‘phadlardir.


3  2х

x 2 , 1 

5х 2 9х9
, bularesa haqiqiy sonlar halqasi R ustidagi

ko‘phadlardir.

Shuni ta'kidlash kerakki (1) ifoda bir butun yaxlit belgi sifatida qaraladi. Ya'ni hech qanday qo‘shish yoki ko‘paytirish amallari uning alohida qismlari



uchun bajarilmaydi. K halqaning ak

elementi


(k  0,1,2,, n)

(1)


ko‘phadning хk

oldidagi koeffitsiyenti deyiladi,

k  n

bo‘lgan holda xk



oldidagi koeffitsiyent nolga teng deb hisoblanadi. Ko‘phadlar belgilanadi.

f (x), g(x),... kabi

Ta'rif. Agar

f1 (x)

ko‘phadning barcha koeffitsiyentlari



f2 (x)

ko‘phadning



barcha koeffitsiyentlariga mos ravishda teng bo‘lsa, ya'ni


f1 (x)  a0
m



  • a1 x a2
    1

    2



n

x2  ...  a x
n


f (x)  b
2

0


  • b x b x 2 ... b xm

(3) bo‘lib,

bu yerdagi

a0 , a1 ,, an

, b0 , b1 ,, bm а b а b а b

аi

bi ...,


bo‘lsa, u holda yoziladi.

f1 (x) va

f2 (x)

ko‘phadlar teng deyiladi va



f1 (x) q

f2 (x)

kabi


  1. va (3) formulalar orqali berilgan

f1 (x) va

f2 (x)

ko‘phadlar uchun



ularning yig‘indisi, ayirmasi va ko‘paytmasini quyidagicha aniqlanadi:
k

k



    1. f1
      0

      1

      2

      k

      0

      1

      2

      k


(x)  f 2

  1. (a0

b0

)  (a1

b1 )x (a2

b2



)x 2 ... (a

bk )x

(4)


b) f (x)  f
1

2

(x)  (a

b )  (a


    • b ) x (a

b )x 2 ... (a

    • b ) x k

(5)


bu yerda

k  мах{n, m}

m  n

bo‘lganda am 0



va n  m

bo‘lganda

bn  0

deb


hisoblanadi.

Masalan:


(2 - x  3x2  5x 4 )  (1 - x2  x3 - 7x4 ) 

 (2  1)  (-1 0)x  (3 -1)x2  (0  1)x3  (5  7)x4  3 - x  2x2  x3  2x 4




v) f1 (x) va

f2 (x)

ko‘phadlarning ko‘paytmasi barcha tuzish mumkin bo‘lgan



u v ko‘rinishdagi ko‘paytmalarning yig‘indisiga teng bo‘ladi, bu yerda u -

f1 (x)

ko‘phadning, v esa



f2 (x)

ko‘phadning hadi. O‘xshash hadlarni



ixchamlagandan so‘ng quyidagi ko‘phad hosil bo‘ladi:

f (x)  f

(x) c

 c x  c x2 . c



xn m
(6)

1 2
bu yerda

0 1 2


n  m

с x k a  b x k a x b x k-1 a x 2 b x k-2  ...  a x k  b
k 0 k 1 k-1 2 k-2 k 0

bundan,


 (a0 bk

  • a1b


k-1

a2 b


k-2

... ak b0

)x k


сk а0 аk а1 аk-1 a2 bk -2    ak b0
(7)

(bu yerda yuqoridagi kabi l n

bo‘lganda

al  0 l  m

bo‘lganda



bl  0

deb hisoblanadi.



Masalan:

(2 - 3х  х3  2х 4)(-1 3х  2х 2 )  -2  9х - 5х 2 - 7х3  х 4  8х5  4х6



Xususiy holda, х4 oldidagi koeffitsiyent (7) formula bo‘yicha

quyidagicha hisoblab topiladi:

2·0  (-3)·0 0·2  1·3 2·(-1)  1

Qo‘shish va ko‘paytirishning bunday aniqlash ko‘phadlarning tengligi



ta'rifiga mos keladi. Ya'ni agar

f1 (x) q

f2 (x)

va g x

g x

bo‘lsa, u holda




Download 119,55 Kb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   2   3   4   5   6   7   8   9   ...   25




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish