Bitiruv malakaviy ishi Mavzu: Paskal algoritmik tilida yozilgan dasturning asosiy elementlari

Axborotlarni saқlashning eng қadimiy usullaridan biri yozuv xisoblanadi. Қadimgi odamlar yashagan ғorlar devorlaridagi rasm va yozuvlar buning yaққol isbotidir. Yozuv texnologiyasi asrlar davomida deyarli ўzgarmadi. Faқatgina yozish vositalari takomillashib bordi. Avval toshlarga ўyib yozilgan bўlsa, keyinchalik turli bўyoқlar yordamida yozilgan. Xayvon terilariga ishlov berish natijasda toshlarga emas teriga yozish yўlga қўyiladi. Қoғoz ishlab chiқarish, bilan yozish yanada қulaylashdi. SHu bilan birga yozuv қuroli xam takomillashib bordi. Yozish uchun toshlar, turli mўyқalam, қamish perolar, ғoz patlaridan foydalanishdi.

Patlar ўrnini peroli ruchkalar, ularni avtoruchkalar, avtoruchkalar ўrnini esa yozuv mashinkalar egalladi.

Lekin asosiy jarayon matn ўzgartirilishi kerak bўlsa, uni қaytadan yozish zarurligi ўzgarmadi. Bu juda kўp kuch va mexnat talab қiladi. Kompyuterlar matn yozish texnologiyasini tubdan ўzgartirib yubordi. Matnlarni yozish, saқlash, қayta ishlash, қoғozga chop etish kabi ishlarni bajarishga mўljallangan kўplab dasturlar yaratildi.

Paskal algoritimik tilida yozilgan dasturning asosiy elementlari

Programma yoki dastur deb, algoritmik til yordamida kompyuterda masalalar

echish uchun yozilgan aniq va mukammal algoritmga aytiladi. Paskal tilidagi
dastur tarkibi ikkita asosiy qismdan iborat bo’ladi - dastur sarlavxasi va dastur
tanasi. Dastur tanasidan keyin nuqta qo’yiladi va bu nuqta dastur oxirini bildiradi.
Dastur sarlavxasi dastur tanasidan nuqtali vergul bilan ajratiladi:
::=;

Dastur sarlavxasi PROGRAM xizmatchi so’zi bilan boshlanadi, bu so’zdan

keyin shu dasturga berilgan nom yoziladi (bu nom dastur ichida boshqa xech
qanday maqsadda ishlatilishi mumkin emas). Dastur nomidan keyin yumaloq qavs
ichida dastur parametrlari ro’yxati beriladi. Bu parametrlar fayllar nomi bo’lib, ular
orqali dastur tashqi muxit bilan bog’lanadi. Mavjud bo’lgan ko’p fayllar orasidan
ikkita standart matnli fayllar ajratilgan. Bular dasturni boshlang’ich ma’lumotlar va
ma’lumotlarni qayta ishlash natijalari bilan bog’laydigan buyruqlar - INPUT va