Bitiruv malakaviy ishi Mavzu: Paskal algoritmik tilida yozilgan dasturning asosiy elementlari

V ning qiymati = va undan so’ng V o’zgaruvchining qiymatini chiqaradi.
WRITE operatorida butun va xaqiqiy sonlarni ma’lum formatda chiqarish
mumkin. Bu format ikki nuqta orqali o’zgaruvchidan so’ng ko’rsatiladi.
Masalan.
WRITE(Y:5:2);
Operatori bilan Y ning qiymatini chiqarishda, Y ning hamma qiymatini
chiqarish uchun 5 ta xona ajratilishi, ulardan ikkitasi kasr qismi uzunligini
anglatadi (bunda sonning butun va kasr qismini ajratuvchi vergul (nuqta) ham
hisobga olinishi zarur). Butun sonlarni chiqarishda kasr qismi formati
ko’rsatilmaydi.
Aytaylik, N=179 butun sonli qiymatni chiqarish kerak bo’lsin. Chiqarish
operatori buning uchun quyidagi ko’rinishda bo’lishi mumkin:
WRITE(‘N=‘,N:3)
Bu erda soni tasvirlash uchun 3 pozitsiya ajratilgan. Agar formatni 3 dan
ortiq berilsa, masalan,
WRITE(‘N=‘,N:5)
Unda sondan oldin ikkita bo’sh joy tashlanadi:
N= 179, manfiy son uchun esa bitta bo’sh joy tashlanadi:
N= -179
2) paskal tilida boshqa chiqarish operatorlari xam ishlatiladi. Parametrlarsiz
chiqarish operatori
• WRITELN;
• displey ekranida yangi satrga o’tishni ta’minlaydi.
3) WRITELN (a1,a2,…,an);
• chiqarish operatori oldin a1,a2,…,an larning qiymatlarini chiqaradi, so’ng yangi
qatorga o’tishni ta’minlaydi. Shunday qilib, bu xam quyidagi ikki operatorga
ekvivalent
WRITE (a1,a2,…,an); WRITELN;
Masalan, A, V, S qiymatlarini kiritish uchun quyidagi lavhadan
foydalanish mumkin:
WRITE(‘A, V, S qiymatlarini kiriting’);
READ (A, V, S);
Shunday qilib, A, V, S ning qiymatlarini kiritilishidan oldin ekranga
quyidagi xabar chiqariladi:
A, V, S qiymatlarini kiriting
shundan so’nggina qiymatlarni kiritish mumkin, masalan,
5 17 6.2 [Enter]
Endi ba’zi – bir oddiy masalalarning dasturlarini tuzamiz.
1-misol. R radiusli sharning hajmini quyidagi formula bo’yicha