|
4.2.Bazis va taklif etilayotgan variantlar bо‘yicha
ketgan xarajatlar xisobi.
2-jadval
№
Kо‘rsatkichlar
О‘lch
ov
birligi
Bazis
variant
Taklif etilayotgan
variant
1.
Mashinaning narxi
ming
13095
7275
57
4500doll.*2910sо‘m==130
95000 sо‘m
2500doll.*2910 sо‘m=
=7275000 sо‘m
sо‘m
2. Jixozlarning meyoriy
rentabeligi
%
10,7
10,7
3. Mashinaning tannarxi
ming
sо‘m
11694
6497
4. Kapital qо‘yilmalar
sum
0,79
0,79
5. Ishlab chikarish fondiga
kapital sarflari
ming
sо‘m
9238
5133
6. Ketgan xarajatlar jami:
i
ming
sо‘m
34027
18905
*1 dollarning Markaziy Bank belgilagan davlat kursi 2910 sо‘mga teng
(О‘zbekiston Respublikasining Milliy Axborot Agentligi
ma’lumotlaridan).
Bazis va taklif etilayotgan variantlar bо‘yicha
yillik ekspluatatsiya xarajatlari.
3-jadval
№
Kо‘rsatkichlar
О‘lchov
birligi
Bazis
variant
Taklif
etilayotgan
variant
Jixozlarning narxi
ming
sо‘m
34027
18905
1. Kapital ta’mirlashga amortizatsiya
ajratmalari (jixozlarning narxidan
7,4% (transportirovka va montaj
xarajatlarini xisobga olgan xolda)
ming
sо‘m
2770
1539
58
34027*1,1*0,074
18905*1,1*0,074
2.
Joriy ta’mirlashga ajratmalar
mikdori (jixozlarning narxidan 5%)
34027* 0,05
18905 * 0,05
ming
sо‘m
1701
945
3. Elektroenergiya sarfi
20*3244*190
7,5*3244*190
ming
sо‘m
12327
4623
4. Ishchilar soni (3-chi razryad)
kishi
2
1
5. Ish xaki
ming
sо‘m
15532
7766
6. Ijtimoiy sugurtaga ajratmalar (24%)
ming
sо‘m
3728
1864
Jami:
ming
sо‘m
70085
35642
qо‘yilmalar kuyidagicha xisoblanadi:
Bazis variant: K1= 70085*1,1=77093 ming sum.
Taklif etilayotgan variant: K2= 35642*1,1=39206 ming sum.
3-chi razryadli ishchini ish xaki tarif setkasi buyicha kuyidagi formula yordamida
aniklanadi: Zp=Tst*PV,
Bu yerda: Tst – 3-chi razryadli ishchini soatlik tarif stavkasi (ming sо‘mda);
PV – yillik unumli ish vakti (soatda)
Ma’lumotlarni formulaga kuyib, yillik ish xakini aniklaymiz:
Bazis variant: Zp = 2394*3244 *2= 15532 ming sо‘m.
Taklif etilayotgan variant: Zp = 2394*3244 *1= 7766 ming sо‘m
Ijtimoiy sugurtaga ajratmalarni xisoblaymiz:
59
Bazisniy variant: 15532*24/100 = 3728 ming sо‘m
Taklif etilayotgan variant: 7766*24/100 = 1864 ming sо‘m
Ma’lumotlarni (1) formulaga kuyib, moslamani kullashdan olinadigan
yillik iktisodiy samaradorlikni xisoblab chikamiz:
Shunday kilib, yigirish mashinasi uchun refleli silindrlarni tо‘g‘irlash
uchun dastgohlar va valiklarni tamirlaydigan dastgoh o’rniga va yangi AZ71-U
rusumli yigirish mashinalari yigirish mashinalari buyicha qiyosiy iqtisodiy
samaradorlik xisoblab chiqildi. Bu mashinalarning qiyosiy samaradorligini
hisoblash yangi texnikani eskisiga nisbatan afzallik tomonlarini kо‘rsatib beradi
va dastgoxlarning tо‘xtovsiz ishini ta’minlagan xolda mexnat unumdorligini
oshiradi. AZ71-U rusumli yigirish mashinasini ishlab chiqarishga tadbik etish
mexnat unumdorligini 10 foizga oshiradi, ish vaqtini tejaydi, maxsulot sifatini
yaxshilaydi va dastgoxlarning tо‘xtovsiz ishini ta’minlaydi. Buning natijasida
yillik iqtisodiy samaradorlik 58 million sо‘mdan oshadi.
60
XULOSA
«Yigiruv mashinalsiga seriis xizmat kо‘rsatishni takomillashtirish»
mavzusidagi bitiruv malakaviy ishi bо‘yicha quyidagi xulosalar qilindi:
Servis xizmati moslamalari va vositalari bо‘yicha analitik-tahliliy qism
qilindi.
Yigiruv mashinalariga servis xizmat kо‘rsatish uchun moslama
loyixalandi va ta’klif qilindi natijada bu yigiruv dastgohlarining ish unumdorligi
oshishiga olib keldi.
Yigirish mashinasining refleli silindrlarni to‘g‘irlash uchun va valiklarni
tamirlaydigan dastgoh chо‘zuvchi mexanizmini xizmat kо‘rsatish moslamalari
ishlab chiqildi.
Yigiruv korxonasida servis xizmat kо‘rsatishni takomillashtirish tadbiq
etildi.
Yigiruv mashinalariga servis xizmatini takomillashtirish uchun ulardagi
chо‘zuvchi mexanizmni sozlash moslamasi tadbiq etildi.
Yigiruv korxonalarida bu moslamani ishlab chiqarishga tadbiq etish
mehnat unumdorligini oshiradi, qul mehnatini yengillashtiradi va mahsulot
sifatini oshiradi.
Hulosa qilib aytadigan bo‘lsak yigiruv fabrikalarida, umuman olganda
barcha turdagi ishlab chiqarish korxonalarida inson salomatligiga zarar
yetkazadigan omillardan himoyalanish zarur va shart. Bunda maxsus
himoyalovchi vositalarni qo‘llash ishchilar salomatligini oshirishga sezilarli
ta’sir ko‘rsatadi.
Yigiruv korxonasida xam mashina va avtomatlar yukori shovkin bilan
ishlaydi. Xamda ishchilar uzok muddat chang xavoda ishlashlaridan xam aziyat
chekishlari mumkin. Yigiruv korxonalaridagi maxsus xizmat ko‘rsatish
ustaxonalarida ishlovchi ishchilarga maxsus himoyalovchi vositalar qo‘llash va
korxonadagi ustaxonaga yong‘in xavfsizligi burchagini tashkil qilishmiz zarur.
61
Natijada, ishlab chiqarish samarodligi ham yuqori darajaga ko‘tariladi,
hamda ustaxonalardagi turli baxtsiz hodisalarning ma’lum foizga kamayishiga
erishishimiz mumkin.
Hulosa qilib aytadigan bo‘lsak yigiruv fabrikalarida, umuman olganda
barcha turdagi ishlab chiqarish korxonalarida inson salomatligiga zarar
yetkazadigan omillardan himoyalanish zarur va shart. Bunda maxsus
himoyalovchi vositalarni qo‘llash ishchilar salomatligini oshirishga sezilarli
ta’sir ko‘rsatadi.
Yigiruv korxonasida xam mashina va avtomatlar yuqori shovqin bilan
ishlaydi. Xamda ishchilar uzoq muddat chang xavoda ishlashlaridan xam aziyat
chekishlari mumkin. Yigiruv korxonalaridagi maxsus xizmat ko‘rsatish
ustaxonalarida ishlovchi ishchilarga maxsus himoyalovchi vositalar qo‘llash va
korxonadagi ustaxonaga yong‘in xavfsizligi burchagini tashkil qilishmiz zarur.
Natijada, ishlab chiqarish samarodligi ham yuqori darajaga ko‘tariladi,
hamda ustaxonalardagi turli baxtsiz hodisalarning ma’lum foizga kamayishiga
erishishimiz mumkin.
62
Do'stlaringiz bilan baham: | 
