Битираётган мутахассисларни тайёрлашнинг сифатига қўйиладиган талабларнинг кескин ошиб кетгани, мураккаб масалаларни ечишга фанлараро ёндашувнинг зарурияти


Tezkor va doimiy xotira qurilmalari



Download 9,61 Mb.
Pdf ko'rish
bet29/71
Sana06.07.2021
Hajmi9,61 Mb.
#110913
1   ...   25   26   27   28   29   30   31   32   ...   71
Bog'liq
2 5399949105793338090

Tezkor va doimiy xotira qurilmalari. Ko‘rib chiqilgan xotiralarning 
barcha xillari bitta umumiy xususiyatga ega: ularda axborotni ham yozish, 
ham  o‘qish  ikoniyatlarini  mavjud.  Bunday  xotira  tezkor  xotira  qurilmasi 
(TXQ)  deb  ataladi  (Random  Access  Memory  –  RAM,  rus  tilida  -  
оперативное  запоминающее  устройство  -  ОЗУ).  Tezkor  xotira 
qurilmasining ikki xili mavjud: 
1.Statik  TXQ  (Static  RAM  -  SRAM).  Bu  xildagi  xotira  D-triggerlar 
asosida  quriladi.  Statik  TXQsida  axborot,  unga  manba  ulangan  vaqt 
davomida  saqlanadi:  bu  vaqtning  davomiyligi  -  sekundlarga,  minutlarga, 
soatlarga  va  kunlarga  ham  teng  bo‘lishi  mumkin.  Statik  TXQ  juda  tez 
ishlaydi,  unga  murojaat  qilish  vaqti  bir  necha  nanosekundlarga  teng 
bo‘lishi  mumkin.  Shu  sababli  statik  TXQ,  ko‘pincha  ikkinchi  sath  kesh-
xotirasi sifatida ishlatilmoqda.  
2.Dinamik  TXQ  (Dynamic  RAM  -  DRAM).  Bu  xildagi  xotirani 
qurishda triggerlar ishlatilmaydi. Dinamik TXQ tranzistorlar va juda kichik 
kondensatorlardan  qurilgan,  yacheykalar  to‘plamidan  iborat  bo‘ladi. 
Kondensatorlar  zaryadlangan  va  zaryadlanmagan  holatlarda  bo‘lishi 
mumkin, bu hol 1 va 0 ni saqlash imkonini beradi. Kondensatorda zaryad 
yo‘qolishi  mumkin  bo‘lganligi  sababli,  bu  xildagi  xotirada  ma’lumotlar 
yo‘qolib  ketmasligi  uchun  har  bir  bit,  vaqti-vaqti  bilan  qayta  zaryadlanib 


58 
 
turishi kerak bo‘ladi. Dinamik TXQda bir bit axborotni saqlash uchun 1-ta 
tranzistor va 1-ta kondensator kerak bo‘ladi. 
 
 
 
2.14-rasm. 4-ta 3 razryadli so‘zni saqlay oladigan xotiraning  
mantiqiy blok-sxemasi. 


59 
 
 
 
2.15-rasm. Xotira mikrosxemalari.  
4 Mbit xajmli xotirani tashkil qilishning ikki xil yo‘li. 
 
Statik  TXQda  esa  bir  bit  axborotni  saqlash  uchun  kamida  6-ta 
tranzistor  kerak  bo‘ladi.  Shuning  uchun  asosiy  xotira  deyarli  har  doim 
dinamik  TXQ  asosida  quriladi.  Dinamik  TXQ,  statik  TXQga  nisbatan 
ancha sekin ishlaydi. Dinamik TXQning bir necha xillari mavjud:  
-  FPM  (Fast  Page  Mode)  –  tezkor  sahifalar  rejimiga  ega  dinamik 
xotira (rus tilida - быстрый постраничный режим); 
EDO (Extended Data Output) – ulanish nuqtalarining imkoniyatlari 
kengaytirilgan    dinamik  xotira  –  (rus  tilida  –  память  с  расширенными 
возможностями вывода); 
-  DRAM,  SDRAM  (Synchronous  RAM)  –  sinxron  dinamik  TXQlari 
(rus tilida - синхронное динамическое ОЗУ); 
-  DDR  (Double  Data  Rate)  –  ma’lumotlarni  ikki  karra  tez  uzata 
oluvchi (rus tilida - передача данных с двойной скоростью).   


60 
 

Download 9,61 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   25   26   27   28   29   30   31   32   ...   71




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish