Birinchi qism

ELIG JAVABI  O‘GDULMISHKA
(Eligning O‘gdulmishga javobi)
Elig  aydi:  «Uqtum,  bu  so‘z  barcha  chin, 
Ko‘ni  so‘zlading  so‘z  yipar  burdi  kin».
(Elig  aytdi:  «Uqdim,  barcha  so‘zlaring  chin, 
Yaxshi  so‘zlading,  go‘yo  taralganday  kun»).
Bu  ish  qilquchi  yer  qilur  o‘z  ishi, 
Mun  yerdan  biligli  ko‘rugli  kishi.
(Ish  qiluvchi  o‘z  ishin  qilar, 
Uning  kimligini  bilimli  bilar).
Men  ish  qilquchimen,  sen  ish  ko‘rguchi, 
Ishig  ko‘rguchidin  bilur  qilquchi.
(Men  ish  qilguvchiman,  sen  ish  ko‘rguvchi,
Ko‘rguvchidan  ish  o‘rganar  qilguvchi).
Bayat  berdi  emdi  senga  o‘g,  ko‘ngul, 
Uqush  qam  bilig  birla  bo‘ldung  amul.
(Xudo  senga  aql  bilan  ko‘ngil  berdi, 
Uquv  hamda  bilim  bilan  omilkor  bo‘lding).
Menga-o‘q  tapundung  kichikda  beru,
Ko‘r-u,  o‘gran-u,  bilding  edgu  to‘ru.
(Kichikligingdan  boshlab  menga  xizmat  qilding,
Ko‘rib,  kuzatib,  adolatni  o‘rganding).
Qamug‘  ishni  uqtung  ma  bilding  o‘zun, 
Menga  ma  baqirsaq-sa  qilqin  so‘zun.

---

50
(Barcha  ishni  uqding-u  bilding  o‘zing, 
Menga  sodiq  bir  ishing-u  so‘zing).
Bag‘irsaqqa  aytur  kishi  o‘z  so‘zin, 
Bag‘irsaq  yulug‘lar  kishika  o‘zin.
(Kishi  o‘z    so‘zini  sadoqatliga  aytadi, 
Sadoqatli  odamga  u    jonini 

 do  aylaydi).
Bag‘irsaq  uchun  sen  bitar  men  senga, 
Bag‘irsaqliqin  ay  bu  so‘zlar  menga.
(Sodiqliging  uchun  umid  bog‘layman  senga, 
Bu  so‘zlar  ma’nisin  aytib  ber  menga).
Neku  ter  eshitgil  bag‘irsaq  kishi, 
Bag‘irsaqliq  ul  ko‘r  kishilik  bashi.
(Nelar  der,  eshitgin,  sodiq  kishi, 
Sadoqatda  aziz  kishilik  boshi).
Bag‘irsaqni  o‘gdi  uqushlug‘  o‘kush,
Bag‘irsaq  kishilar  kishika  ko‘shush.
(Zakovatli  kishilar  sodiq  kishilarni  ko‘p  maqtagan,
Sodiq  kishilar  –  odamga  juda  aziz).
Bag‘irsaqni  bulsa,  bag‘irqa  urun, 
Menga  mundag‘  aydi  bilik  ham  uqush.
(Sadoqatlini  topsang,  bag‘ringga  ol, 
Bilim  va  aql  menga  shunday  deb  o‘rgatdi).
Yanut  berdi  O‘gdulmish,  aydi  elig, 
Esan,  inch  tirilgil,  ey  ustag  alik.
(O‘gdulmish    javob  berib-aytdiki:  «Elig, 
Eson  va  tinch  yashagin,  ey  qo‘li  baland»).

---

51
Bu  beglikka  ashn-u  tub  asli  kerak, 
Atim  alp  qatig‘  qurch  yana  to‘ng  yurak.
(Bek  kishining  nasli  asil  bo‘lishi  kerak, 
Bo‘lsin  u    mergan-u,  qo‘rqmas-u  botir  yurak).
Atasi  beg  ersa,  o‘g‘ul  tug‘di  beg, 
O‘g‘ul  tug‘sa,  beg  ham  atalaritek.
(Otasi  bek  bo‘lsa,  o‘g‘il  erur  bek, 
O‘g‘il  ham  bo‘ladi  otalaridek).
Uqushlug‘  kerak  ham  biliglik  kerak, 
Aqiliq  kerak  ham  siliglik  kerak.
(Uquvli  ham  bilimli  bo‘lishi  kerak, 
Saxovatli  ham  oliyjanob    bo‘lishi  kerak).
Bilig  birla  beglar  budun  bashladi,
Uqush  birla  el  kun  ishin  ishladi.
(Bilim  bilan  beklar  elga  boshchilik  qiladi,
Zakovat  bilan  el-yurt  ishlarini  yuritadi).
Beg  ati  bilig  birla  bag‘lig‘  turur, 
Bilig  «lam»(i)  ketsa,  beg  ati  qalur.
                           
(Bek  oti  «bilik»  bilan  bevosita  bog‘liq, 
«Bilik»dan  «lom»  ketsa,  bek  qoladi)
1
.
Kad  o‘glug  kerak  ham  bilimli  o‘kush,
Biliglig  kishining  yag‘isi  o‘kush.
(Bek  juda  aqlli,  bilimli,  hunarvar  bo‘lishi  kerak,
Bunday  kishining  yovi  ko‘p  bo‘ladi).
Neku  ter,  eshitgil,  bilig  bilmish  er, 
Bashinda  kechurmish  o‘kush  uqmish  er. 
1
Bu  yerda 
«bilik»
  so‘zining  arab  yozuvidagi  shakli  ko‘zda  tutilgan.