Savod o’rgatishda Sh.A.Amonashvili tavsiyalari.
Gruziya pedagogika fanlari ilmiy tekshirish institutlari eksperimental didaktika labaratoriyasi mudiri psixologiya fanlari doktori, professor Sh.A.Amonashvili olti yoshli bolalar o'qitish masalalari bo'yicha 15 yil davomida 100 dan ortiq sinfda eksperiment-tajriba ishlari olib bordi. Tajriba ishlari davomida o'qituvchilar vaqtini tejash, ularning o'qishiga bo'lgan qiziqishlarini orttirish masalalariga alohida e'tibor berdi.
Olti yoshli bolalarga o'qish va yozishni o'rgatishda analitik-sintetik tovush metodida voz kechib, xos ish usullaridan foylaniladi.
Birinchi usul:
Mahsus ko'rgazmali qurol yoki doskadagi yozuvlar asosida quyidagilar bilan suhbat o'tkaziladi. M harfini tanitish uchun quyidagi yozuvlardan foydalanish mumkin.
olma so'zi va aylana ichidagi harflardan faqat M harfi o'quvchlarga notanish.
- Bolalar, mana bu so'zga qarab bugun tanishadigan harfingizni toping. Bolalar olma so'zidagi O, L, A harflari bilan oldindan tanish bo'lganliklari uchun M harfini qiynalmay topadilar. Aylana ichidagi harflarga qarang. Ular orasida M harfi bormi, nechta?
- Ana shunday savol-javoblar asosida o'quvchilar M harfi, uning tuzilishi va qanday qismlardan iborat ekanligini bilib oladilar.
Ikkinchi usul usul:
Dars boshlanishidan oldin o'quvchlar sinfga kirishguncha o'qituvchi yangi o'rganiladigan harflardan 3-4 ta yozib o'chradi va yana yozadi. O'quvchilar darsga kirganlaridan keyin doskaga qaysi harf yozilganligi haqida o'zaro bahslashadilar.
- Qani aytinglarchi, bugun qaysi harf bilan tanishar ekansiz? O'quvchilar doskaga yozilgan harfni birgalikda o'qiydilar. Keyin ayrim o'quvchlarga_ yakka tartibda o'qitiladi va uni puhta o'zlashtirishga oid mashqlar o'tkaziladi.
Amonashvilining harf tanitish usullari dastlabki qarashda juda qiziqarli, o'yin tarzida tashkil etilganday tuyulsa, bu tartibni o'quvchilarga ommaviy targ'ib qilish yaramaydi. Chunki, o'quvchilar harfni turlicha o'tashlari mumkin. Har bir tovushning sof holatdagi talaffuzini o'zlashtirmay turib o'qishni o'rgatish mumkin emas. Bundan tashqari olti yoshli bolalarga darslarni qiziqarli, o'yin tarzida tashkil etilishi maqsadga muvofiq bo'lsada, dars bilan o'yin jarayonining farqi sezilib turishi kerak. Eng muhim darsda o'quvchilarga o'qishni o'rgatish bilan bir qatorda ularning nutqlarini o'stirish va tarbiyaviy ta'sir etish masalalariga ham e'tibor talab qilinadi.
Do'stlaringiz bilan baham: |