Birinchi bosqich magistranti matkarimova shaxnozaning


Maktabgacha pedagogik tadqiqotning tamoyillari



Download 4,2 Mb.
bet2/3
Sana05.04.2022
Hajmi4,2 Mb.
#530169
1   2   3
Bog'liq
Oraliq nazorat

Maktabgacha pedagogik tadqiqotning tamoyillari.
Pedagogik fanlar metodologiyasining umumilmiy metodologik tamoyillariga quyidagilar kiradi:
Muvofiqlik tamoyili - ilmiy bilishning mazkur sohasida bilimlarning yangi tamoyillar, g‘oyalar konsepsiyalar asosida tizimga solish.
To’ldiruvchanlik tamoyili - tadqiqotning ko‘pgina obyektlari mikro dunyoning zarraga o‘xshash eng oddiy obyektlaridan tortib inson va jamiyat singari murakkab obyektlarigacha. Qarama-qarshi nazariyalarni birlashtirish asosida to‘la tavsiflanishi.
Verifikatsiya tamoyili - mohiyat e’tibori bilan formal mantiqni yetarli asoslash.
Falsafikatsiya tamoyili - mazkur tamoyilga binoan faqat inkor etish orqali tekshirib ko'rish imkoniyati bo‘lgan bilim ilmiy bilim bo‘lishi mumkin.
Reduksiya tamoyili - ma'lum yaxlitlik tizim murakkabligini uning nisbatan sodda tarkibiy qismlari unsurlari orqali bilishdir.
Yaxlitlik tamoyili - tadqiq qilinayotgan obyektlaming alohida yaxlit xossalarini boshqa ob’ekitlar bilan o‘zaro aloqada bo‘lish.
Kontirreduksiya tamoyili - elementar zarralardan tortib to ijtimoiy tabiiy tizimlargacha barcha tabiiy obyektlarga, shu jumladan tabiiy tilga amal qilish.
Ma’lumki, inson shaxsi juda murakkab psixologik fenomen bo‘lib, u kishining individual hayoti davomida ma’lum konkret omillarning ta’siri ostida asta-sekin tarkib topadi. Shu bois ham, akmeologiya - ulg‘aygan shaxsning rivojlanishi va komillikka erishish jarayonini o‘rganuvchi maxsus fan hisoblanadi. Akmeologiya (grekcha “акте - cho‘qqi, yuqori pog‘ona, gurkiratuvchi kuch” ma’nolarini bildiradi) - ilmu-fanning shunday yangi tarmog‘iki, u insonni o‘z taraqqiyoti dina- mikasida, takomili hamda hayot-faoliyatining turli bosqichlarida o‘zidagi eng kuchli qobiliyatlarini namoyon qilishining kompleks masalalarini o‘rganadi. Ya’ni, u shaxsni o‘z takomili jarayonida, ana shu taraqqiyot va yuksalishning obyektiv hamda subyektiv omillari doirasida tadqiq etadi.
Pedagogik tajriba-sinov ishlari dasturini ishlab chiqish metodikasi.
Pedagogik tajriba-sinov ishlarini tashkil etish o‘ziga xos murakkab va ma’suliyatlidir. Inson redmetida ayniqsa tajriba-sinov o‘tkazish aniq dastur asosida tashkil etilishi, dastur har tomonlama pedagogika- psixologik qonuniyatlar, shart-sharoitni hisobga oladi.
Ilmiy farazlarni asoslashda tajriba-sinovlari muhim tarkibiy qismdir. Ilmiy farazlarga asosan tajriba-sinov ishlari tashkil etiladi, ilmiy farazlar amaliyotda sinalsagina nazariy g‘oyaga aylanadi. Ilmiy farazlar tajribalarda asoslanmasa ilmiy tadqiqot yo‘nalishi o‘zgartiriladi, qayta tajriba o‘tkaziladi.
Tadqiqotning ilmiy-amaliy ahamiyatini aniqlashda tajriba-sinov ishlari ekspertiza vazifasini bajaradi. Tadqiqot argument tajriba- sinov ishlarining natijasiga asosan ifodalanadi. Ilmiy tadqiqotni argumentlash, g‘oyaviy aksioma tajriba-sinov ishlarining har xil variantda, har xil sharoitda o‘tkazilganiga bog‘liq. Pedagogik tadqiqotda subyektiv tavsiyalar o‘tgan asrda ta’lim-tarbiya tizimini inqirozga olib bordi. Pedagogik tadqiqotlarni argumentlash tajriba-sinov ishlari dasturining tarkibiy qismidir. Bir necha variantda, shart-sharoitda ta’lim-tarbiya samaradorligini oshirish bo‘yicha tajriba-sinov ishlari tajriba va nazorat guruhlarida sinab ko‘riladi. Uzoq muddatli tajribada har bir bosqichda bajariladigan kuzatish tajriba-sinov ishlar tartibi belgilanadi. Tajriba guruhlari xususiyatiga ko‘ra bir yoki bir necha bosqichli tajriba-sinov ishlari rejalashtiriladi.
Tajriba-sinov ishlari natijalarini umumlashtirishda mantiqiy xulosalar bilan birga matematik statistik tahlil argumentli konsepsiyalar, amaliy qo‘llanmalar yaratish imkoniyatini oshiradi. Tadqiqot yo‘nalishi pedagogikaning tarkibiy qismlari, mavzuga doir tajriba-sinov ishlari dasturi yaratilishi, tajriba-sinov ishlarini tashkil etishda ham ijodkorlik bo’lishi mumkin.

Download 4,2 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   2   3




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish