Ижтимоий ҳимояга муҳтож, нотинч, ноқобил оилалар ҳолатини ўрганиш Ҳар бир МФЙда юқорида таъкиланганидек, турли тоифалар, ижтимоий кўмакка муҳтож, нотинч оилалар мавжуд. Албатта булар билан биргина педагогни ўзи ишлай олиши қийин. Шуни ҳисобга олган ҳолда ҳамкор ташкилотлар, профилактика инспекторлари, тумандаги ҳамкор ташкилотлар, Ёшлар иттифоқи, Ёшлар агенлиги каби ташкилотлар билан ҳамкорликда иш ташкил этиш мақсадга мувофиқ бўлади.
Ўқувчиларни олий таълимга, билим олишга қизиқтириш МФЙларида мактабларда уюшган ва уюшмаган ёшлар билан мунтазам равишда учрашувлар ташкил этиб, бугунги кунда олий таълимга қамров соҳасида олиб борилаётган ишлар билан таништириб бориш керак. Албатта бу борада вилоятдаги ОТМларининг ўрни катта бўлади. Чунки ОТМлари ҳудуднинг “ақл маркази” ҳисобланади.
Биргина мисол, Наманган вилоятидаги умумтаълим мактабларида Наманган давлат университети томонидан кафедралар филиаллари фаолиятини йўлга қўйиш, ўқув-методик ёрдамлар кўрсатиш ва фанлар бўйича оталиққа олиш ишлари амалга оширилди. Наманган вилоятидаги 206 та рейтинг кўрсаткичи юқори бўлган ҳамда 159 та рейтинги паст бўлган жами 365 та мактаблар университетнинг 40 та кафедраларига бириктирилди. Вилоятдаги 206 та мактабда 14 та умумтаълим фанлари бўйича 3603 нафар битирувчи ва уюшмаган ёшларнинг вакиллари университетнинг 172 нафар профессор-ўқитувчилари томонидан олий таълимга тайёргарлик ўқув машғулотларида қатнашишмоқда. Шу билан бирга, вилоятимиздаги 159 та таянч мактаблар базасида умумтаълим фанлари ўқитувчилари учун методик марказлар фаолияти йўлга қўйилган бўлиб, ушбу методик марказларга университет кафедраларидан 116 нафар тажрибали ва салоҳиятли профессор ўқитувчилар бириктирилиб, улар томонидан мактаб ўқитувчиларига ҳафтанинг белгиланган кунлари (режа асосида)да фан янгиликлари ва ўқитишнинг замонавий усуллари бўйича ўқув курслари олиб борилмоқда.
Энг муҳими МФЙларида учрашувларда бугунги кунда олий таълим олиш учун яратилган имкониятлар, ОТМларининг кўпайганлиги (айниқса сўнгги тўрт йилда, 120 дан ортиқ), хусусий ОТМлари, хорижий ОТМларининг филиалларининг очилиши тўғрисида айтиб ўтиш лозим.
Бундан ташқари ОТМларига қабул квоталарини йилдан йилга кўпайиб бораётганлигини таъкидлаш лозим. Яқинда “2021/2022 ўқув йилида Ўзбекистон Республикасининг олий таълим муассасаларига ўқишга қабул қилишнинг давлат буюртмаси параметрлари тўғрисида”ги президент қарори лойиҳаси эълон қилинди.
️ Унда:
➖ давлат гранти асосидаги давлат буюртмаси параметрларини 2020/2021 ўқув йилига нисбатан 25 фоизга оширилган ҳолда белгилаш;
➖ эҳтиёжманд оилалар қизлари учун “ижтимоий лифт” тамойили асосида хотин-қизларни олий таълим билан қамраб олиш даражасини кенгайтириш мақсадида алоҳида грант ўринларини икки баробарга ошириш кўзда тутилган.
️ Шунингдек, 2021/2022 ўқув йили учун давлат ОТМларига давлат буюртмаси параметрлари:
а) бакалаврлар тайёрлаш бўйича:
кундузги таълим шаклига – 115 343 нафар;
сиртқи таълим шаклига – 36 211 нафар;
кечки таълим шаклига – 6 325 нафар;
б) магистрлар тайёрлаш бўйича – 12 914 нафар;
в) нодавлат олий таълим ташкилотларига давлат буюртмаси параметрлари 56 нафар этиб тасдиқланиши кутилмоқда.
️ Бундан ташқари, Маҳалла ва оилани қўллаб қувватлаш вазирлигининг тавсияномасига эга бўлган хотин-қизлар учун бакалавриатнинг кундузги таълим шакли бўйича 2000 нафар қўшимча давлат гранти ажратилиши мумкин.
Юқоридагиларни доимий тарзда етказиб бориш керак бўлади.