Биосфера хакида тушунча. Биосфера қатламлари. Тирик ва биокос моддалар. Биосферада моддаларнинг айланиши. Ноосфера. Биосфера ва инсон фаолият

02 03

• Литосфера ва гидросферадан чиқаётган энергия 100 км гача кўтарилиб кислород стратосферада қуёшнинг таъсирида озонга айланади

ОЗОН ҚАТЛАМИНИНГ ЕМИРИЛИШИГА САБАБ БЎЛГАН ОДДИЙ ИЖТИМОИЙ ҲОЛАТЛАР

• ОЗОН ҚАТЛАМИНИНГ ЕМИРИЛИШИГА САБАБ БЎЛГАН ОДДИЙ ИЖТИМОИЙ ҲОЛАТЛАР

ҲОЗИРГИ ПАЙТДА ЕР ЮЗИДА 900 МЛН.ДАН КЎПРОҚ ТРАНСПОРТ ВОСИТАЛАРИ МАВЖУД.

• ҲОЗИРГИ ПАЙТДА ЕР ЮЗИДА 900 МЛН.ДАН КЎПРОҚ ТРАНСПОРТ ВОСИТАЛАРИ МАВЖУД.
•  

Атмосферани ифлосланишида транспортни улиши 60%ни ташкил этади

Шахарлардаги транспорт туфайли атмосферанинг ифлосланиши.

• Сайёрамиздаги барча тирик организмлар йиғиндисини И.Вернадский тирик модда деб атайди.
• Тирик моддалар бир текис тарқалган жолар, сув қатлами, тупроқ, ўсимлик илдизлари, замбуруғлар, микроорганзимлар, тупроқда хаёт кечирувчи бошқа хайвонлар хисобланади.

В.И.Вернадский бўйича биосферанинг қуйидаги таркибий қисмлари ажратилади:

• тирик модда(биота)-барча тирик организмларнинг йиғиндиси;
• ўлик модда- ҳосил бўлишида тирик организмлар қатнашмайдиган тоғ жинслари, сув, минераллар ва бошқалар;
• биоген моддалар-организмлар ҳаёт фаолияти маҳсули сифатида ҳосил бўлган кўмир, торф, нефть, газ ва бошқалар;
• оралиқ модда-биоген моддаларнинг нообиоген келиб чиққан минерал жинслар билан аралашмалари-тупроқ, сланецлар ва бошқалар.

• Ноосфера грекча –noos- идрок, фикрловчи қобиқ деган луғавий маънони беради. Биосфера ўзининг кейинги тараққиётида ноосферага ўтади. У биосферанинг энг юқори тараққиёт босқичи бўлиб, одам ва табиат ўртасидаги муносабатда асосий куч-ақл-идрок хисобланади. Одамнинг ақлий фаолияти тараққиётнинг асосий фактори хисобланади

Озон қатламининг емирилиши

• Биосферанинг экологик муаммолари

• Озон қатламининг емирилиши
• Кислотали ёмғирлар.
• Тупроқ унимдорлигининг камайишига инсон фаолиятининг таъсири.
• Ўрмонларнинг ёппасига йўқотилиши.
• Атмосферанинг ифлосланиши.
• Денгиз ва океан сувларининг ифлосланиши
• Чўлланишнинг кенгайиши