BIOMASSA VA UNING TARQALISHI
(Muammoli savollar tuzish)
1. Iqlimga bog’liq holda hayvonlar kamayib ketishi yaqin yillarda biomassaning tarkibiga qanday ta’sir ko’rsatadi?
2. Antropogen ta’sir natijasida hayvonlar ko’payishi qanday muammolar keltirib chiqaradi? Buni qanday yechimi bor?
3. Ma’lum bir hayvon turi kamayishi atrof-muhitga qanday ta’sir ko’rsatadi?
4. O’simliklar tarqalishida iqlimning ijobiy ta’siri qayerlarda namoyon bo’ladi?
5. O’simliklarning tarqalishida iqlimning salbiy ta’siri qaysi tabiat zonasida ko’proq namoyon bo’ladi?
6. O’simliklarning tarqalishida antropogen omil ta’sirida sun’iy ravishda ko’payishi qaysi tabiiy hodisalarning o’zgarishiga bog’liq?
7. Insonni ehtiyoji uchun dengiz hayvonlaridan muqobil foydalanishi insonlar uchun ijobiy tomonlari qanday?
8. Insonlar o’z ehtiyoji uchun sun’y ko’paytirilayotgan hayvonlar biomassaning tabiiy tarqalishiga qanday ta’sir o’tkazmoqda?
9. Sun’iy ravishda ko’paytirilayotgan hayvonlar, insonlar uchun qanday salbiy oqibqtlarga olib kelmoqda?
10. Dengizbo’yidagi shahar infratuzilmasini rivojlanishida dengizbo’yidagi hayvonlarga ta’siri shu ketishda, yaqin 100 yillikda dengiz hayvonlari o’zgarishi qanday bo’ladi?
11. Sun’iy ravishda ko’paytirilayotgan hayvonlar insonlar uchun qanday ijobiy oqibatlarga olib kelmoqda?
12. Yer yuzasida biomassaning bir tekis tarqalmasligida qanday muammolar vujudga kelmoqda?
13. Biomassaning kamayib ketishi insonlar uchun qanday muammolarni keltirib chiqarmoqda?
14. Oʼsimliklarning haddan ziyod koʻpayib ketishi ham insonlar hayotiga salbiy taʼsir etishi mumkinmi?
15. Bugungi kunda ovchilik ( shuningdek, brakaynerlar) biomassaning oʻzgarishiga qay darajada taʼsir koʻrsatmoqda?
16. Yirtqich hayvonlar biomassaning tarqalishida oʻz taʼsirini koʻrsata oladimi? Yirtqich hayvonlarning inson faoliyatiga qanday taʼsirlari bor?
17. Biomassaning tarqalishida ritmiklikning roli qanday? Maʼlum bir hashorotlar yoki oʻsimliklarning maʼlum vaqtda koʻpayishi qanday oqibatlarga olib keladi?
18. Maʼlum bir hayvon yoki oʻsimlik turining yoʻqolib ketishi ozuqa zanjiriga qanday taʼsir koʻrsatadi?
19. Bakteriyalar va zambrugʻlar biomassaning faoliyatida qanday ahamiyat kasb etadi? Ularning qanday zararli va foydali tomonlari bor?
20. Umuman insoniyat biomassaning tarqalishida qanday salbiy taʼsirini koʻrsatmoqda?
Foydalanilgan adabiyotlar
1. Abdunazarov O', Mirakmalov M "Umumiy tabiyy geografiya" Toshkent-2018
2. Baratov P, Sultonova N. "Umumiy Yer bilimi" "INFOCAPITALGROUP" Toshkent-2018
3. Shubayev L. "Umumiy Yer bilimi", "O'QITUVCHI" NASHRIYOTI, TOSHKENT-2018.