Biologiya mavzu: biosfera va odam



Download 35,51 Kb.
Sana18.07.2021
Hajmi35,51 Kb.
#122991
Bog'liq
Biosfera va odam

BIOLOGIYA

Mavzu: BIOSFERA VA ODAM

Fan o'qituvchisi:To'xtayeva Feruza

BIOSFERA VA ODAM

Atosfera umumiy massasining milliondan bir qismini ozon tashkil qiladi. Ozonning eng ko'p qismi 25 km balandlikda to'plangan. Ozon qavati ultrabinafsha va kosmik nurlarni o'ziga yutib, organizm hayot faoliyatida muhim rol o'ynaydi. Yerga yo'naltirilgan 13% quyosh radiatsiyasini ozon qavati yutadi. Shuning uchun ham stratosferadagi havo harorati pastdan yuqoriga qarab -56°C dan 10° C gacha ko'tariladi stratosfera ustida ionosfera joylashgan bo'lib undagi havo ionlashgan boladi . Yer yuzasidan yuqoriga ko'tarilgan sayn havoning tarkibi o'zgarib boradi. Havoning kislorod va azotdan iborat tarkibi 400-600 km balandlikgacha saqlanib, undan yuqorida esa geliy va vodorod miqdori ko'payadi.

BIOSFERA VA ODAM

  • Biz yashab turgan sayyoramiz yuzasida bundan 5-5,5mlrd.yillar oldin uning po'stlog'i hosil bo'la boshlagan. Keyinchalik esa asosiy geologik qavatlari, ya'ni atmosfera, gidrosfera va litosfera vujudga kelgan.
  • ATMOSFERA 3 ta qavatdan tashkil topgan bo'lib, ular: troposfera, stratosfera va ionosfera. Troposfera Yer yuziga tegib turuvchi pastki qavat bo'lib, 16 km balandlikgacha ko'tariladi va atmosfera massasining 80 % ini tashkil qiladi. Troposferada moddalarning gorizontal va vertikal harakatlari hamda ularning aralashishlari tufayli bulutlar yuzaga kelib yog'ingarchilik bo'lib turadi.

BIOSFARA VA ODAM

Troposfera yer yuzining nurlanish hisobiga chiqqan issiqlik ta'sirida qizib, yuqoriga ko'tarilgan sari undagi harorat pasaya boradi va yuqori chegarada harorat -50°C gacha soviydi. Troposfera tarkibi 78,08 % azot , 20,95 % kislorod, 0,93 % argon, 0,03 % korbonat angidrid va juda ozgina miqdorda neon , geliy, metan va boshqalardan iborat. Troposfera qavati ustida stratosfera qavati joylashgan. Stratosferaning yuqori chegarasi 100 km balandlikgacha cho'zilgan bo'lib, u yerda havoning harorati 0-10°C issiq boladi yer yuzida fotosintez hisobiga hosil bo'lgan erkin stratosfera elektr zaryadlari va ultra binafsha nurlari ta'sirida ozonga aylanadi.

BIOSFERA VA ODAM

LITOS


Download 35,51 Kb.

Do'stlaringiz bilan baham:




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish