«biologiya» kafеdrasi

Nazorat savollari.

1. 
   Plazmoliz va deplazmoliz hodisalariga ta’rif bering.
   
2. 
   Plazmoliz va deplazmoliz hodisalarining sodir bo’lishiga sabablarni ko’rsating.
   

Vazifa:

1. 
   Bir normal NaCI eritmasini tayyorlash.
   
2. 
   Qizil piyoz epidermisidan kesma tayyorlash.
   
3. 
   Preparatni to`g`ri tayyorlab, mikroskop ostida kuzatish.
   
4. 
   Mikroskopdan foydalanib plazmoliz shakllarini chizib olish.
   

Laboratoriya ishi №3.
Turgor hodisasi.


Ishning maqsadi. O`simliklarning suvga to`yinishi natijasida hujayralar hajmining kengayib, taranglashish holatiga turgor hodisasi deb ataladi. Turli o`simliklarda turgorlik holatini kuzatish.
Kerakli asbob va reaktivlar. Kartoshka, 1N li KNO<sub>3</sub>, NaCl va saxaroza eritmalari, pichoq yoki lanset, lineyka yoki millimetr qog`ozi, 4 ta petri kosachasi yoki kimyoviy stakan, Pinset.
Umumiy tushuncha: Odatda tabiatda o`sadigan o`simliklarning ko`pchiligi suvga to`yinmagan ya`ni suvga muhtoj holatda bo`ladi. Faqat suv o`simliklarigina suvga to`yingan bo`ladi. Yer ustida o`sadigan ayrim o`simliklar sutkaning ayrim vaqtlarida va kechki soatlarda, hamda ertalabki soatlarda, bulutli kunlarda yoki yomg`ir yog’gan paytlardagina suvga to`yingan bo`ladi, xolos.
Ishning tartibi va topshiriqlar. Buning uchun kartoshka olib, undan uzunligi 6-7 sm va eni 3-4 sm bo`lgan kesmalar tayyorlanadi. So`ngra, 4 ta Petri kosachasi yoki kimyoviy stakan olib, ularning birinchisiga 1N li KNO₃, ikkinchisiga NaCl, uchinchisiga 1N li saxaroza eritmasidan, to`rtinchisiga esa distillangan suv solinadi.

3-rasm. Kartoshka bo`lakchasining shakli va hajmi (mm).

Mana shu olingan eritmalarning har bittasiga kartoshkadan tayyorlangan kesmalar tushiriladi va 30-60 daqiqa tutiladi. Tajribaga ajratilgan vaqtning tamom bo`lishi bilan, kesmalar pinset yordamida eritmalardan olinadi va lineyka yoki millimetr qog`ozi yordamida o`lchanadi va daftarga yozib olinadi. Tajribadan olingan natijalar asosida xulosa qilinadi.