Biolog 10 indd

Oqsil  funksiyalari.  Bio   mo lekulalar 
orasida  oqsillar  funksiya larining  xilma-
xilligi jihatidan birinchi o‘rinda turadi. 
Plastik funksiya.  Oqsillar  hujayraning 
barcha  membranali  tuzilmalari  asosini 
tashkil  etadi.  Kollagen  oqsili  biriktiruvchi 
to‘qimaning,  keratin  oqsili  sutemizuvchilar 
juni, tirnoqlari, qushlar patlari, elastin oqsili 
pay,  qon  tomirlari  devorining  tarkibiga 
kiradi.  Hujayraning  sitoskelet  elementlari 
tubulin  oqsilidan  tuzilgan.  Oqsillar  xro-
mosomalar,  ribosomalar  tar kibiga  ham 
kiradi. 
Fermentativ funksiya. Fermentlar plas-
tik  va  energetik  almashinuv  reaksiyalarida  katalizatorlik  vazifasini  bajaradi. 
Barcha  fermentlar  oqsil  tabiatiga  ega.  Har  bir  ferment  ma’lum  bir  modda 
(substrat)ga ta’sir ko‘rsatadi va ma’lum tipdagi reaksiyalarni tezlashtiradi.
Transport funksiyasi. Umurtqali hayvonlar qonida gemoglobin, umurtqasiz 
hayvonlar  qonida  gemosianin,  muskul  to‘qimasida  mioglobin  O