Biolog 10 indd



Download 3,63 Mb.
Pdf ko'rish
bet144/321
Sana17.08.2021
Hajmi3,63 Mb.
#149616
1   ...   140   141   142   143   144   145   146   147   ...   321
Bog'liq
biologiya 10 uzb (1)

Tayanch so‘zlar: allel, noallel, kumulativ, nokumulativ, pleyotropiya, modifi kator.
Savol va topshiriqlar:
1. Allel genlarning o‘zaro ta’sirining qanday turlari bor?
2. Noallel genlarning o‘zaro ta’sirining qanday turlari bor?
3. Komplementarlik deganda nimani tushunasiz? Unga misollar keltiring.
4. Epistaz irsiylanishni misollar yordamida tushuntiring.
5. Polimeriya nima? Polimer genlar deb qanday genlarga aytiladi?
Mustaqil bajarish uchun topshiriqlar:
1-masala.  Arpa  o‘simligida  xlorofi ll  pigmentini  sintezlashda  2  ta  ferment 
qatnashadi.  Ularning  bo‘lmasligi  pigment  sintezining  buzilishiga  olib  boradi. 
Har  bir  fermentning  sintezi  har  xil  autosomalarda  joylashgan  dominant  (A  va 
B)  genlar  bilan  ifodalanadi.  Agar  fermentning  bittasi  bo‘lmasa,  o‘simliklar  oq 
rangda,  2-fermentning  bo‘lmasligi  sariq  rangda  bo‘lishiga  olib  keladi.  Ikkala 
fermentning  bo‘lmasligi  o‘simlikning  oq  rangini,  ikkalasining  bo‘lishi  yashil 
rangini  ta’minlaydi.  Agar  digeterozigota  arpalar  o‘zaro  chatishtirilsa,  avlodda 
olingan duragaylarning necha foizi faqat yashil rangli bo‘ladi? 
2-masala.  Odam  terisining  rangi  ikki  juft  noallel  gen  bilan  belgilanadi.  BBCC 
genotipli  odamlarning  terisi  qora,  bbcc  genotipli  odamniki  oq  rangda  bo‘ladi. 
Genotipda 3 ta dominant gen bo‘lsa teri qoramtir, 2 ta bo‘lsa oraliq, 1 ta bo‘lsa 
oqish  bo‘ladi.  Oraliq  terili  erkak  terisi  oqish  bo‘lgan  ayolga  uylangan.  Ular 
farzandlarining  6/8  qismida  teri  rangi  oraliq,  oqish;  2/8  qismida  qoramtir  va  oq 
bo‘lgan. Erkak va ayolning genotipini toping. 
3-masala.  TovuqIar  oyog‘ida  pat  bo‘lishi  ikki  juft  noallel  gen  tomonidan 
belgilanib,  nokumulativ  polimer  tipda  irsiylanadi.  Agar  genotipda  dominant  gen 
bo‘lsa,  tovuq  oyog‘ida  pat  hosil  bo‘ladi,  agar  genlar  retsessiv  bo‘lsa,  pat  hosil 
bo‘lmaydi,  oyog‘ida  pati  yo‘q  tovuq  dominant  gomozigotali  patli  xo‘roz  bilan 
chatishtirilganda  F
1
  da  120  ta,  F
2
  da  1120  ta  jo‘ja  olindi,  F
2
  avlodning  nechtasi 
digomozigotali bo‘ladi? 
4-masala.  Otlar  yungining  kulrang  belgisi  ikki  xil  allel  bo‘lmagan  dominant 
gen  ishtirokida  rivojlanadi.  Ularda  B  qora,  b  malla  rangni  ifodalaydi.  Boshqa 
xromosomada  joylashgan  I  gen;  B  va  b  genlar  funksiyasini  susaytiradi  va  otlar 
rangi  kulrang  bo‘lib  qoladi.  Gomozigota  kulrang  biya  bilan  malla  yungli  ayg‘ir 
chatishtirilgan. F
1
 da kulrang otlar olingan. Ular o‘zaro chatishtirilganda F
2
 12 ta 
kulrang 3 ta qora va bitta malla yungli otlar olingan. Chatishtirishda ishtirok etgan 
biya va ayg‘irning, F
1
 va F
2
 duragay otlarning genotipini aniqlang.


103

Download 3,63 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   140   141   142   143   144   145   146   147   ...   321




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish