Biolog 10 indd


Organizmlar orasidagi munosabatlardan insonlarning foydalanishi



Download 3,63 Mb.
Pdf ko'rish
bet233/321
Sana17.08.2021
Hajmi3,63 Mb.
#149616
1   ...   229   230   231   232   233   234   235   236   ...   321
Bog'liq
biologiya 10 uzb (1)

Organizmlar orasidagi munosabatlardan insonlarning foydalanishi. Bir 
turga  kiruvchi  organizmlar  orasida  yashash  uchun  kurash  shiddatli  bo‘lishini 
e’tiborga olib, yangi bog‘lar tashkil qilinayotganda mevali daraxtlarning turiga 
qarab  ko‘chatlar  ma’lum  oraliqda  ekiladi.  Sun’iy  yo‘l  bilan  o‘rmonlar  barpo 
etilayotganda  tuproqqa  zamburug‘  gifalari  solinib,  mikoriza  hosil  qilinadi. 
Respublikamizdagi  ko‘llar,  suv  havzalarida  baliqlarni  sun’iy  yo‘l  bilan 
urchitish uchun avvalo ular yirtqich (cho‘rtan) va uncha ahamiyati bo‘lmagan 
(gambuziya)  baliqlardan  tozalanadi.  Shundan  keyin  suv  havzalarida  xo‘jalik 
uchun ahamiyatli hisoblangan baliqlar ko‘paytiriladi. Ovchlik xo‘jaligini ilmiy 
asosda  olib  borish  uchun  hayvonlar  biologiyasi,  ya’ni  urchish  davri,  nasl 
miqdori, ularning voyaga yetish muddati, nimalar bilan oziqlanishi, organizmlar 
orasidagi munosabatlar diqqat markazida bo‘ladi.
Yirtqich  hayvonlar  –  bo‘ri,  tulkilar  yo‘qotilayotganda  ularning  sanitarlik 
roli, ya’ni o‘ljalar orasida nimjon, kasal individlarni ko‘plab yo‘qotishi hisobga 
olinadi. 
Madaniy o‘simliklarga qaraganda yovvoyi o‘simliklar yashovchan bo‘ladi. 
Ular  madaniy  osimliklarning  rivojlanishiga  salbiy  ta’sir  ko‘r satmasligi  uchun 
(piyoz,  sabzi,  rediska  va  boshqalar)  o‘toq  qilinib,  begona  o‘tlardan  xalos 
etiladi.  Zararkunanda  hasharotlar  –  xasva,  olma  qurti,  ko‘sak  qurti,  shira  va 
hokazolarga  qarshi  kurashda,  mikrofanus,  tillako‘z,  trixogramma,  afelinus, 
tugmachaqong‘izlardan  (podoliya),  entobakteriyalar  tarqatiladi.  Zararkunanda 
hasharotlarga qarshi kurashishga hasharotxo‘r qushlar, chunonchi, chug‘urchuq, 
chittak va boshqalar jalb qilinadi. Chetdan changlanuvchi o‘simliklardan yuqori 
hosil olish uchun asalaridan foydalaniladi. 
93-rasm. Bir turga kiruvchi 
daraxtlar o‘rtasidagi raqobat.


179

Download 3,63 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   229   230   231   232   233   234   235   236   ...   321




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish