Biolog 10 indd

Ogohlantiruvchi rang.
 Ba’zi hayvon lar ning tashqi ko‘rinishi rang-barang 
bo‘lib,  ko‘zga  yaqqol  tashlanadi.  Tillaqo‘ng‘iz,  tugmachaqo‘ng‘iz,  qovo g‘ari, 
tukli ari, ko‘pgina kapalaklar, «do‘st-dushman» ko‘ zi  ga yaqqol tashla nib, o‘z 
ranglari bilan ularni «ogohlantiradilar». Odatda bunday ogoh lanti ruvchi rangga 
ega  hay vonlar ning  dushmanlardan  himoya  qiladigan  qo‘shim cha  vositalari 
mavjud.  Ularning  xususiy  himoya  vositalariga  tanada  ishlab  chiqarila digan 
qo‘lansa  hidlar,  zaharli  suyuqliklar,  tananing  tuklar  bilan  qoplanganligi, 

---

186
nayzalar va hokazolar kiradi. Masalan, xonqizi qo‘ng‘izi zaharli suyuqlik ajrat-
gani uchun qushlar ularni cho‘qimaydilar.
Mimikriya.
 Ba’zi hollarda dushmanlari tomonidan ko‘p qiriladigan hayvon -
lar tanasining rangi, shakli bilan «ogohlantiruvchi rangli» organizmlarga taqlid 
qiladi. 
100-rasm.
 
Hayvonlarda 
maskirovka. 
1 – beshiktervatar; 
2 – chupchik; 
3 – ko‘lbuqa; 
4 – dengiz toychasi; 
5 – lattachi baliq; 
6 – dengiz 
     masxarabozi; 
7 – ninabaliq.
Kushandalari  tomonidan  ko‘p  qiriladigan  himoyasiz  hayvonlarning  «ogoh-
lantiruvchi  rangli»  kam  qiriladigan  organizmlarga  taqlid  qilishi