Biokimyo qism

 

 

2- Laboratoriya mashg`uloti 

Oqsillarning eruvchanligi 

  

Kerakli  asbob  va  reaktivlar:  shtativ,  probirkalar,  pipetkayaar,  chinni 

hovoncha, tuxum oqsilining 1% li eritmasi, distillangan suv, osh tuzining eritmasi, 

natriy gidroksidning 0,2 % li eritmasi, mis (II)—sulfatning 1% li eritmasi. Tuxum 

oqsili,  qon  zardobi,  muskul  plazmasi  va  boshqa  biologik  suyuqliklar  suv  bilan 

suyultirilsa,  loyqa  paydo  bo'lishi  mumkin,  chunki  bu  suyuqliklarda  albumin  va 

globulin  oqsillari  bo'lib  globulinlar  kuchsiz  tuz  eritmalarida  eriydi,  toza  suvda 

erimaydi.  Shuning  uchun  ular  distillangan  suvda  suyultirilganda  cho'kmaga 

tushadi.  Agar  bu  eritmaga  ishqoriy  metallarning  neytral  tuzlaridan  (NaCl,  KCl, 

Na2SO4  va  boshqalar)  oz  miqdorda  qo'shilsa,  cho'kma  erib  ketib,  eritma 

tiniqlashadi.  O'simlik  oqsillarini  yuvib  olish  uchun  tekshirilayotgan  ob'yektdagi 

oqsil  fraksiyasining  xarakteriga  qarab  turli  xil  erituvchilardan  foydalaniladi. 

Bug'doy,  suli  va  arpa  unlarining  oqsillari  0,2%  li  NaOH  da  yaxshi,  50—60%  li 

spirtdagi  NaOH  ning  0,2%  li  eritmasida  undan  ham  yaxshiroq  eriydi.  Eritmaga 

albumin, globulin, prolamin  va glyutelinlar  o'tadi. Glyutelinlar tarkibida dikarbon 

aminokislotalar  (asparagin  va  glyutamin  kislotalar)  borligi,  kislota  tabiatli 

bo'lganligi  uchun  ishqorda  yaxshi  eriydi.  Prolaminlar  (bug'doy  va  suli  gliadini, 

---

arpa gordeini) suvda va turli eritmalarda erimaydi. Faqat 50—80% li spirtda eriydi. 

Bu oqsillar tarkibida ko'p miqdorda prolin va glyutamin kislotalar bo'ladi. Amaliy 

ish natijasi  jadval  (5-  jadvalga qarang) ko'rinishida  yoziladi. Ishning  bajarilishi. 2 

ta  probirka  olib,  2  tomchidan  suyultirilmagan  tuxum  oqsilidan  tomizib, 

birinchisiga 20 tomchi distillangan suv, ikkinchisiga 20 tomchi 6% li NCl eritmasi 

qo'shiladi va 3—5 minut davomida tindirib qo'yiladi. Birinchi probirkada cho'kma 

hosil bo'lishi kuzatiladi. Chinni hovonchaga 200 mg bug'doy uni solib, 5 ml 0,2% 

li  NaOH  quyib,  yaxshilab  eziladi.  Eritmaga  albumin,  globulin  va  glyutelinlar 

o'tadi. Aralashma tingandan keyin bir qismi bilan oqsilga rangli reaksiya qilinadi, 

qolganini cho'ktirish reaksiyalari uchun olib qo'yiladi.