Biokimyo pmd

Ta’sir etish mexanizmiga

 ko‘ra gormonlar ikki guruhga bo‘linadi:

1. Membrana orqali ta’sir etuvchi gormonlar. Ular nishon hujayralar

membranasi bilan bog‘lanib, o‘z ta’sirini hujayra ichiga o‘tkazadi. Peptid

gormonlar va adrenalin bunday ta’sirga ega. Bunday gormonlar hujayra

ichiga axborotni ikkinchi xabarchi vositasida (messenger) o‘tkazadi.

Bu vazifani sAMF bajaradi. sAMF o‘z navbatida proteinkinazani

faollaydi. Proteinkinaza ATF ishtirokida oqsillarni (fermentlar) faollashi

natijasida hujayrada metabolik jarayoni o‘zgaradi (84-rasm).

2. Sitozol mexanizmiga ega bo‘lgan gormonlar. Steroid gormonlar

(yodtironinlar ham) membrananing lipid qo‘sh qavati orqali o‘tib

sitoplazmada steroid  retseptor kompleksini hosil qiladi. Kompleks

o‘zgarishga uchragandan so‘ng yadroga o‘tadi va xromatin bilan

birikadi. Mazkur jarayonda xromatinning kislotali tabiatga ega oqsillari

va bevosita DNK ishtirok etadi (84,85 rasmlar).

84-rasm. 

Gormonlar axborotini nishon hujayralarga o‘kazish mexanizmi

---

330