Biokimyo pmd

Aminokislotalarning uglevodlardan biosintezi

To‘qmalarda glyukoza parchalanishi jarayonida pirouzum kislotadan

sirka kislota hosil bo‘ladi, Kerbs siklida u shavel sirka kislotasi va

 

α

-ketoglutaratga aylanadi. Bu uch 

α

- ketokislota aminlanishi natijasida

aminokislotaga aylanadi.

Bu reaksiyalar natijasida uglevod va oqsil almashinuvi o‘rtasida

to‘g‘ri bog‘lanish vujudga keladi.

Uglevodlardan yog‘larning biosintezi

Triatsilglitserinlar molekulasi glitserin va 3 ta yog‘ kislotasi

qoldig‘idan hosil bo‘lgan. Glikoliz metabolitlari: fosfadioksiatseton yoki

fosfoglitserin aldegididan glitserin sintezlanadi. Yog‘ kislotalari sintezi

uchun asosiy modda bo‘lib, atsetil-KoA hisoblanadi. U piruvatning

oksidlanib dekarboksillanishi natijasida hosil bo‘ladi. Uglevodlarning

yog‘larga aylanishi chorvachilikda, hayvonlarda o‘tkazilgan tajribalarda

tasdiqlangan.

---

312

Limon kislota sikli va siydikchil hosil bo‘lishini ornitin sikli o‘rtasida

murakkab bog‘lanish bo‘lib, hujayrani energiyaga bo‘lgan talabi va

metabolizmni oxirgi mahsulotlari konsentratsiyasiga bog‘liq holda

ma’lum darajada reaksiyalar tezligini belgilab beradi. Fumar kislotasi

arginino-kahrabo kislotani parchalanish davrida hosil bo‘ladi, ularni

sintezi uchun esa aspartat bo‘lishi kerak. Hosil bo‘lgan fumar kislotasi

keyinchalik limon kislota siklida undagi 2 ta ferment  fumaratgidrataza

va malatdegidrogenaza ta’sirida oksaloatsetatga aylanadi, u esa spetsifik

transaminaza ishtirokida aspartatga aylanadi, yani oziga xos sitrat siklini

siydikchil hosil bo‘lish sikli bilan bog‘langan aspartat-arginino-qahrabo

shunti hosil bo‘ladi.(76-rasm)