«Биохилма-хилликни сақлаш ва ривожлантириш» Республика илмий-амалий анжумани

«Биохилма-хилликни сақлаш ва ривожлантириш» Республика онлайн илмий-амалий анжумани
Гулистон 2020 й. 17-18 апрель
260 
тепаликлари ва барҳанларини пайдо бўлаётганлиги аниқланди. Бундан 
ташқари, қуриган денгиз тубида тупроқ пайдо бўлиш жараёнларини замонавий 
кўриниши кузатилмоқда. Тупроқ пайдо бўлиши жараёнлари қуриган денгиз 
тубида ҳозирда бир хил кечмаётганлиги, вақтинчалик сувларни денгизга 
оқизиладиган сув йўлларида ўтлоқи шўрҳоклар, пастқам жойларда типик 
шўрҳоклар, ер ости сувлари нисбатан чуқур жойларда автоморф (қумли саҳро, 
тақирли) тупроқларни вужудга келиш жараёнлари содир бўлаётганлиги 
аниқланди. Орол денгизини қуриган тубида, унинг очилиб қолганлиги сабабли, 
замонавий тупроқ ёки қумлар (саҳроланиш)ни шаклланиш жараёнларини 
кузатиш имконияти пайдо бўлган. 
Амударё дельтаси тупроқ қопламларини шаклланиши, бутунлай дарё 
фаолияти билан унинг суви яъни гидрографияси, оқимидаги қаттиқ, эриган ва 
ирригацион келтирилмалари билан боғлиқ. Амударёнинг замонавий “тирик” 
дельтасини қуриб бориши натижасида, қўриқ агроландшафтларни вужудга 
келиши, ҳудудда шўрхокли ва эол рельеф шакллари ва автоморф тупроқларни 
вужудга келаётганлиги, қуриган кўлларни ўрнида шўрхоклар баъзан тақирли 
тупроқларни, тақирли-ўтлоқи тупроқларга айланиб бораётганлиги кузатилди. 
 
Фойдаланилган адабиётлар 
1.
«Давлат ер кадастрини юритиш учун тупроқ тадқиқотларини бажариш ва 
тупроқ карталарини тузиш бўйича йўриқнома» Ердан фойдаланиш, ер тузиш 
ва ер кадастри бўйича меъёрий ҳужжатлар. Тошкент, 2009, 51 бет. 
2.
Р.К.Кузиев, В.Е.Сектеменко. «Почвы Узбекистана». Ташкент, 2009, стр. 351. 
3.
Қўзиев Р.Қ., Абдурахмонов Н.Ю. Суғориладиган тупроқлар эволюцияси ва 
унумдорлиги. Тошкент “Navroz”, 2015. 208 Б. 
4.
Аринушкина Е.В. Руководство по химическому анализу почв. М., МГУ, 1962, 
491 с.