«Биохилма-хилликни сақлаш ва ривожлантириш» Республика илмий-амалий анжумани

 
нинг
 
барглари ва унинг ёш новдаларидан 
таёрланган қайнатма билан тери сили, ширинча ва диатез касалликларига 
чалинган болалар чўмилтирилади. Унинг баргларидан таёрланган дамлама 
ниқриз билан оғриган беморлар учун жуда фойдали. Бундай амал организмда 
мавжуд бўлган пурин моддалар ҳамда сийдик кислотасидан тозалайди. 
Қорақатнинг янги мева шарбатидан кунига 3 ош қошиғида 3 мартадан ичиб 
турилса, шунингдек меваси асосида таёрланадиган қайнатма ёки киселдан 
истеъмол этиладиган бўлса, ошкозон яраси, ахилия (меъда ширасининг 
бўлмаслиги), энтерит каби касалликларда ижобий таьсир қилади. 
Замонавий тиббиёт амалиётида 
Ribes nigrum
L. ўсимлигининг доривор 
препаратлари (дамлама, қайнатма), лавша ва бошқа авитаминози билан боғлиқ 
бўлган касалликларда қўлланилади. 
П.П.Голишенковнинг берган маьлумотларига кўра, қорақат мевасининг 
сарҳил шарбатини тинка қуришида, бедармонликда, озиб кетишда истеъмол 
қилиш тавсия килинади. Қорақатнинг шарбати ёки қандли қиёми одамнинг 
юқори нафас йўллари шамоллаганида фойдали ҳисобланади. Шунингдек, меъда 
жароҳати, яллиғланиши, ичакнинг яллиғланишида унинг шарбати ёки қандли 
қиёмидан ичиб туриш маъқул кўрилади
А.А Алтмышевнинг берган маълумотларига қараганда, 
Ribes nigrum
L. 
мевалври ёки мева қайнатмаси юрак, буйрак, ощқозон-ичак касалликларида 
фойдали бўлиши билан бирга, терлатувчи ҳамда сийдик хайдовчи омил 
ҳисобланади. 

---

«Биохилма-хилликни сақлаш ва ривожлантириш» Республика онлайн илмий-амалий анжумани
Гулистон 2020 й. 17-18 апрель
174 
Қорақатнинг мевалари озиқ-овқат саноатида фойдаланилади. Барглари 
маҳсулотларни тузлашда, сиркалашда ишлатилади. Шунингдек у қахванинг 
ўрнини босувчи суррогат сифатида ҳам қўлланилади. Унинг меваси ҳамда 
барглари доривор маҳсулот сифатида ишлатилганлиги туфайли, уларни 
таёрлашда қуйидагиларга эътибор берилади: ўсимликнинг барглари гуллаш 
арафасида ёхуд гуллаши даврида, мевалари эса етилиб пишганда терилади. 
Барглар қуёш нурларидан муҳофаза этилган жойларда қуритилади. 
Бу ўсимликни маданий равишда, барча жойларда ўстирилиши мумкин. 
Жумладан уни ҳовли томорқаларда, шунингдек ихота сифатида ўстирилса ҳам 
бўлади. У анчагина беор бўлиб, унчалик жой танламайди. Қорақатнинг 
дағалллашмаган поячасидан қаламча кўринишида, шунингдек парҳиш йўли 
билан кўпайтириш мумкин. Томорқада кучатларининг оралиғи 1,8 м қилиб 
экилади.Ўтказилган кўчатлар 1-2 йили ҳосил бера бошлайди. 
Ўзбекистон флорасида табиий ҳамда маданий ҳолда ўсадиган ўсимликлар 
жуда кўп, уларнинг айримлари саноат хом ашёси сифатида ишлатилса, 
айримларидан ноз-неъматлар олинади, шифобахш дори- дармонлар 
тайёрланади. Мевали боғларни кўпайтириб борсак, табиий ҳолда ўсадиган 
турли гиёҳларни асрасак кўркам табиатимиз янада чирой очади.