«Биохилма-хилликни сақлаш ва ривожлантириш» Республика илмий-амалий анжумани

«Биохилма-хилликни сақлаш ва ривожлантириш» Республика онлайн илмий-амалий анжумани
Гулистон 2020 й. 17-18 апрель
433 
manzarali 
xususiyatini, 
sanitariya-gigiyenik 
va estetik rolini o’rganish, 
ko’kalamzorlashtirish, shaharlar va sanoat komplekslaridagi atmosferani tozalash, 
shovqinga qarshi kurashda qo’l keladigan o’rmon daraxtzorlarini barpo etish, 
eroziyaga uchragan tog’li, cho’l mintaqalaridagi tuproqlarni himoya qilish botqoqli 
yerlarni quritish sho’rxob tuproqlarda tuzli changlarning atmosferaga ko’tarilishiga 
qarshi kurash dendrologiyaning muhim yo’nalishlarini tashkil etadi. 
Mustaqillik sharofati ila yurtimizda yangidan-yangi manzarali daraxt va butalar 
ekilmoqda va ko’paytirilmoqda. Ayniqsa chet el mamlakatlaridan keltirilgan 
daraxtlar shahrimiz chiroyiga –chiroy qo’shmoqda. Bular, magnoliya, lola daraxti, 
kashtan, tiss, Arg’uvon, Ginkgo biloba kabilar iqlimlashtirilib muhit sharoitlariga 
moslashtirilmoqda. 
Jizzax viloyati shahar va shaharcha hududlari uchun introduksiya etilgan 
manzarali xususiyatga ega bo’lgan 
Magnolia grandiflora, Magnolia lilioflora
kabi 
daraxtlar iqlimlashtirilib shahar hududini ko’kalamzorlashtirish bilan birga toza havo 
me’zoni bo’lib hizmat qilmoqda. 
Noyob daraxt navlari qarag’ay moviy va kumushrang qarag’ay’ oqqayin, 
eman, archa, kashtan, jo’ka, yapon soforasi, akatsiya, bagryanik, zarang kabi 
manzarali 
daraxtlar 
“Yashil libosi” hosil qilib insonlarga estetik did 
bag’ishlaydi.Bog’ hiyobonlarini yaratish san’atining muhim jihati-ularni tashkil 
etishda yashil daraxtlarning tabiiy o’sgan hududlarini hamda hamda badiiy ijod 
namunalarini bir tizimga birlashtirib, uyg’unlashtirishdan iborat. Yashil qurilish-uzoq 
vaqtni talab etadigan, yaratish texnologiyasi bo’yicha murakkab ijodiy jarayon bo’li, 
bir qancha ishlab chiqarish masalalarini yechish va tadbiq qilish bilan bog’liqdir. 
Yashil qurilish amaliyoti:bog’ va hiyobonlarni yaratish, u yoki bu aholi yashaydigan 
joylarni obodonlashtirish,har xil iqlim sharoitiga mos bo’lgan o’simliklarni tanlash, 
arxitektura-qurilish inshoatlari, suv havzalari, yo’llar, maydonchalarga mos ravishda 
o’simliklarni joylashtirish va guruxlash, o’simliklarni ekib parvarishlashni o’z ichiga 
oladi.Har bir ko’chat hudud landshafti, bino va inshootlar loyihasiga muvofiq tarzda 
ekilayotgan hududlarning yanada obod va ko’rkam bo’lishini ta’minlamoqda. 
Ko’chatlar ekilayotgani hududlarning yanada obod va ko’rkamligi bilan birga inson 
salomatligiga ijobiy ta’sir ko’rsatadi. Viloyat hududidagi mahallalar, muhtasham 
inshootlar atroflari, keng va ravon yo’llarning bo’ylari bunyodkorlik obodonlashtirish 
ishlariga hamohang tarzda olib borilmoqda. 
Respublikamizda aholi yashash joylari, dam olish maskanlari, korxona va 
tashkilotlar hududlarini manzarali, atrof-muhitga ijobiy ta’sir qiluvchi, xom-ashyo 
tariqasida yuqori samara beradigan daraxtlarni ko’paytirishga katta e’tibor 
berilmoqda. Shunday daraxtlardan biri soxta kashtan hisoblanib, farmasevtika 
sanoatida uning urug’i, po’stlog’i, bargi va gullari har xil tabiiy dorilar ishlab 

---