Biogeografiya kk

Jalan’ash tuqımlılar. To’rt klası bar. Sagovnikler tropik ha’m subtropik jerlerde jasaydı. 
Sago o’ndirisinde o’simlik awqatlıg’ında ha’m malg’a jem retinde paydalanadı. Mamont 
ag’ashının’ diametri -12 m, toksodium-Meksikanskiy-16m, biyikligi-100m, Arqa Amerika 
sosnası 4900 jıl jasaydı.
Jabıq tuqımlılar. Barlıq jerlerde jasaydı.
Tapsırma ha’m sorawlar. 
1. Kriteriyalardın’ qanday tu’rleri bar ha’m olar ne maqsette paydalanıladı? 
2. Eukariot ha’m prokariot organizmlerge sıpatlama berin’? 
3. O’simlikler patshalıg’ına sıpatlama berin’? 
4. Haywanatlar patshalıg’ına tu’sinik berin’? 
 
5-lektsiya 
 Ekologiyanın’ tiykarg’ı qa’deleri. 
Jobası: 
1.Ekologiyalıq (abiotikalıq, biotikalıq, antropogenlik) faktorlar. 
2.Organizmlerdin’ tirishilik formaları. 
3.Migratsiya, invaziya, populyatsiya. 
Organizmlerdin’ tarqalıwı birinshi gezekte olar jasaytug’ın ortalıq jag’dayları menen 
anıqlanadı. Ortalıq olarg’a o’zlerinin’ ha’r qıylı elementleri menen ta’sir etedi. Ortalıqtın’ ha’r 
bir elementi faktor esaplanadı. Ta’biyatta bul elementler bir-birinen bo’leklengen tu’rinde 
ha’reket etepeydi, al quramalı bir kopleks sıpatında ha’reket etedi. 

---

20 
Ha’r qıylı organizmler ekoloyalıq faktorlardı ha’r tu’rli qabıllaydı, Faktorlar abiotikalıq, 
biotikalıq ha’m antropogenlik faktor bolıp bo’linedi. 
 
1.Abiotikalıq faktor birinshi gezekte klimatlıq faktorlar kiredi. Bug’an hawanın’ 
ıg’allıg’ı, jawın-shashınlar, hawanın’ basımı, atmosferanın’ gaz quramı, h.b kiredi. Bul faktorlar 
organizmlerge tikkeley ta’sir etedi. Abiotikalıq faktorlardın’ ekinshi gruppasına edafikalıq 
yamasa topıraq faktorları (topıraqtın’ fizikalıq, ximiyalıq mexanikalıq qa’siyetleri) kiredi. 
U’shinshi gruppag’a gidrologiyalıq faktorlar yag’nıy suwdın’ qattılıg’ı, gaz quramı h.b kiredi. 
Abiotikalıq faktorlardın’ to’rtinshi gruppasına orografiyalıq yamasa relf faktorları kiredi. Bunda 
relf ha’r qıylı ko’riniste (tik, jar, tawlıq, tegislik) ta’sir etedi.