Biogazlar

Biogaz tarkibi 
Metan(CH4)
CO2
H2S
H2 
H3N 

---


Dunyoda energetik inqirozning yuzaga kelishi bilan keyingi yillarda 
yoqilg’ilarning tiklanuvchan va alternativ sohasidagi ishlarni 
rivojlanishiga, shu qatori biogaz sanotining rivojlanishiga turtki 
bo’ldi. 

Yuqori energetik qiymatga ega bo`lganligi tufayli biogazdan 
nafaqat issiqlik ishlab chiqarishda, balki elektr energiyasi ishlab 
chiqarish sohasida ham energiya toshuvchi sifatida foydalaniladi. 
Biogazdagi energiya kuchi uning tarkibidagi metan gazi miqdoriga 
bog’liq. 28 m
3
biogazdan hosil bo’ladigan energiya 16,8 m
3
tabiiy 
gaz, 20,8 l neft yoki 18,4 l dizel yoqilg’isiga ekvivalent hisoblanadi. 
Biogazning energetik sig`imi to`g`ridan – to`g`ri uning tarkibidagi 
metanning miqdoriga bog`liq bo`ladi. 1 m
3
metandan 9,94 
kilovatt-soat energiya olish mumkin. 60% metan saqlovchi 
biogazning 1 m
3
dan 6 kilovatt – soat elektr energiya olish mumkin 
. 

Biogaz olish uchun turli o`simliklar (makkajo’xori, oqjo`xori, o`t, 
non mog`ori) va biologik chiqindilar: hayvon va paranda gumusi, 
o`simlik qoldiqlari, kuygan don, kanalizatsiya oqavalari, yog`lar, 
bioaxlat, solod qoldig`i, spirt bardasi, qizilcha jomi, texnik glitserin 
kabilardan olish mumkin.

---

Turli xil xomashyo tiplaridan biogaz chiqishi va undagi metan 
miqdori 
Xomashyo turi
1 kg quruq modadan gaz chiqishi, 
m
3
Metan saqlashi, %
Hayvonlar go’ngi
Yirik qoramol go’ngi
0,340-0,500
65,0
Cho’chqa go’ngi
0,340-0,580
65-70
Parranda axlati
0,310-0,620
60,0
Boquvdagi novvos
0,200-0,300
56-60
Naslchilik navvosi
0,300-0,620
70,0