Bino va inshootlar qurilishi

№
Triangulyasiya va 
poligonometriya
Triangulyasiya
Poligonometriya
R
Tomon 
uzunligi, L 
km
Burchak 
ulchash urta 
kvadratik 
xatoligi
Uchburchakda 
yul kuyiladigan 
xatolik chyoki
CHikish
(bazis)
Tomon
ulchash
nisbiy
xatosi
Burchak 
Bog‘lanmasligi
Yul kuyiladi-gan
CHizikli 
boglanmaslik
a
3
R
y
a
d
1
0,5-5
5"
20"
1:50000
10 : √n
1:10000
2
0.25-3
10"
40"
1:20000
1:5000

---

41 
6. Global navigatsion pozitsionlash (GPS) tizimi yordamida geodezik to‘r yaratish 
to‘g‘risida tushuncha. 
Fan va texnikaning oxirgi 10 yillikda tez rivojlanishi natijasida koordinatalar va nisbiy 
balandlikni anqlashning yangi usuli sun’iy yo‘ldoshlar tizimi GPS priemniklar vujudga keldi. 
Ananaviy geodezistlar qo‘llab kelgan usuldan o‘laroq GPS da ishlash qulayroq. GPS -priborlarni 
xalq xo‘jaligidagi o‘rni nimadan iboraligini yuqorida takidlab o‘tdik. Xozir zomonaviy 2 ta sun’iy 
yo‘ldoshlar sestemasi mavjud. Rossiya davlatining GLONASS (Globalnaya Navigatsionnaya 
Sun’iy yuldoshoviy sistema) va AQSH ning NAVSTAR GPS sistemasi (Navigation System with 
Time And Ragind Global Positioning Sestem) - navigatsionnaya sestema opredeleniya rasstoyaniy i 
vremeni globolnaya sistema pozitsionirovaniya. Pozitsionirovanie - deganda koordinatani aniqlash 
tushuniladi. Ikki sestema ham harbiy masalalarni echishda qo‘llaniladi. GPS razrabotkasi 1970 
yillarda boshlangan, birinchi sun’iy yuldosh 1973 yilda uchirilgan 1983 yilda sistema xalq 
xo‘jaligida qo‘llanila boshlagan.