Bilim sohasi

Rivojlanish – shaxsning fiziologik hamda intellektual

o‘sishida namoyon bo‘ladigan miqdor va sifat o‘zgarishlar

mohiyatini ifoda etuvchi murakkab jarayon.

Ta’lim va rivojlanish muammosiga doir qator nazariyalar ishlab chiqilgan bo‘lib, ulardan biri P.Ya.Galperinning “Aqliy xatti-harakatlar, bilimlar, malaka va ko‘nikmalarni bosqichma – bosqich rivojlantirish nazariyasi” sanaladi.

P.Ya.Galperin nazariyasi bo‘yicha shaxs rivojlanishining muhim ko‘rinishi – bilimlarni o‘zlashtirish jarayoni olti bosqichda kechadi:

1. Motivatsiya.

2. Tushuntirish.

3.Amaliy xatti-harakatlarni bajarish.

4. Baland ovozda bayon etib xatti-harakatlar va vazifalarni bajarish.

5. Xatti-harakatlarni ovoz chiqarmay bajarish.

6. Faoliyatni fikran bajarish.

Nazariyaga ko‘ra bilimlarni o‘zlashtirishda quyidagi holatlar kuzatiladi:

1) xatti-harakatlarni o‘zlashtirish xatolar bilan kechadi (o‘quvchi o‘quv materiali mazmuni yetarlicha anglamaydi, ta’limning asl mohiyatini tushunib yetmaydi);

2) materialni nisbatan to‘la tushunadi (bu holat material bilan bog‘liq tushunchalarni ajratilishi bilan tavsiflanadi);

3) xatti-harakatlar tez, samarador va bexato o‘zlashtiriladi.