Bilim sohasi: 200 000-Ijtimoiy soha, iqtisod va huquq Ta’lim sohasi: 230000-Iqtisod

3.4. Respublika budjeti daromadlari g`azna ijrosini hujjatlashtirish 
Davlat budjeti, jamg’armalar budjeti, budjetdan mablag’ oluvchilarning 
budjetdan tashqari boshqa mablag’lari, bojxona organlari g’azna depozit schyoti 
daromadlari kassa ijrosi O’zbekiston Respublikasi Moliya vazirligi G’aznachiligi va 
uning hududiy bo’limlari tomonidan yuritiladi.
Buxgalteriya hisobi bo’yicha xodimlar ko’chirmalar va ularga ilova qilingan 
hujjatlarni olgandan so’ng hujjatlarni sinchiklab tekshirib, tegishli budjet, jamg’arma 
budjeti, budjetdan mablag’ oluvchilarning budjetdan tashqari boshqa mablag’lari, 
bojxona organlari g’azna depozit schyoti daromadlari bo’yicha tushgan summalarni 

---

33 
 
to’g’ri qabul qilinganligini o’rnatishi va ushbu tushumlar olib borilishi lozim bo’lgan 
daromadlar tasnifi kodini aniqlashi kerak.
Budjet tasnifi Davlat budjeti tuzilmasiga kiruvchi budjetlar daromadlari va 
xarajatlarini, 
shuningdek 
uning 
taqchilligini 
moliyalashtirish 
manbalarini 
guruhlashdan iboratdir.
Budjet tasnifi Davlat budjetini tuzish, ko’rib chiqish, qabul qilish hamda ijro 
etish maqsadida budjet ma’lumotlarini tizimga solish uchun foydalaniladi va u budjet 
ma’lumotlari xalqaro tasnif tizimlarining aynan shunday ma’lumotlari bilan 
qiyoslanishini ta’minlaydi. 
Davlat budjeti daromadlarining tasnifi barcha darajadagi budjetlar daromadlari, 
davlat maqsadli jamg’armalari hamda budjet tashkilotlarining budjetdan tashqari 
daromadlarining guruhlanishidan iborat. Ya’ni, daromadlar tasnifi yordamida Davlat 
budjetiga kelib tushayotgan barcha ko’rinishdagi daromadlar va tushumlarni turlari, 
kimlardan kelib tushayotganligi va respublikamizning qaysi hududlaridan kelib 
tushayotganligi to’g’risida etarlicha aniq ma’lumotlarni olish mumkin. 
Yigirma bir koddan iborat bo’lgan daromadlar tasnifi tuzilmasi to’rt qismli 
ko’rinishga ega: 
-
mablag’lar manbasi va budjetlar darajasi tasnifi; 
-
daromadlar turi;
-
tashkiliy tasnif 
-
hududiy tasnif. 
Daromadlar tasnifi tuzilmasi quyidagi ko’rinishga ega: 
Mablag’lar manbasi va 
budjetlar darajasi 
tasnifi 
Daromadlar turi 
Tashkiliy 
tasnif 
Hududiy 
tasnif 
X XXX X X 
X XXX XXX 
XXX 
XX XXX 
Tekshirilgan hujjatlar kunlik ravishda daromadlar turi bo’yicha dasturiy 
majmuaga budjet tasnifining har bir kodi bo’yicha kiritiladi.
Budjet tasnifi O’zbekiston Respublikasi Moliya vazirligi tomonidan ishlab 
chiqilgan va 2010 yil 20 avgustda Moliya vazirining 65-son buyrug’i bilan 
tasdiqlangan hamda O’zbekiston Respublikasi Adliya vazirligida 2010 yil 11 
oktyabrda 2146-son bilan ro’yxatga olingan “O’zbekiston Respublikasi Budjet 
tasnifini qo’llash bo’yicha Yo’riqnoma” bilan tartibga solinadi. 
Har kuni buxgalteriya hodimlari tomonidan g’aznachilikka hizmat ko’rsatuvchi 
bank tomonidan taqdim etilgan ko’chirmalarga asosan tegishli budjet, jamg’arma 
budjeti, budjetdan mablag’ oluvchilarning budjetdan tashqari mablag’lari, bojxona 
organlari g’azna depozit schyoti mablag’lari bo’yicha alohida-alohida Daromadlar 
haqida ma’lumotnoma (3 -shakl) rasmiylashtirilib tegishli 274 - son shakldagi 
Memorial orderga muomala sodir bo’lgan vaqtdan so’ng keyingi kundan 
kechiktirmay o’tkaziladi va hujjatlar ilova qilinib tikiladi. Daromadlar kitobiga 
ma’lumotlar avtomatik o’tkaziladi. Shundan keyin shu kundan kechiktirilmay 
G’aznachilik organi bosh buxgalteri tomonidan Daromadlar haqida ma’lumotnoma (3 

---

34 
 
-shakl) da daromadlar tasnifini aks ettirilganligi, buxgalteriya yozuvlari tekshiriladi
va 274 - son shakldagi Memorial order tasdiqlanadi.
Moliya organi bosh buxgalteri G’aznachilik buxgalteriyasi tomonidan 
tasdiqlangan yuqorida keltirilgan xujjatlarni tekshirib chiqadi. Unda sintetik va 
analitik hisob ma’lumotlarini muvofiqligi tekshiriladi va G’azna dasturiy majmuada 
“Ijroga” belgisini qo’yadi va ma’lumotlar bosh daftarga va hisobot shakllariga 
avtomatik o’tadi. 
Yuridik va jismoniy shaxslarning budjetga ortiqcha to’langan summalarni 
qaytarilishi bo’yicha yozgan arizalari soliq inspektsiyasiga kelib tushadi. Soliq 
inspektsiyasi to’lovchilarning shaxsiy hisobvaraqlaridagi ma’lumotlarga asosan 
ko’rsatilgan to’lov bo’yicha to’lovchida ortiqcha to’langan summaning mavjudligi 
to’g’risida hulosa beradi va uni to’lovchining arizasi bilan birga ko’rsatilgan 
summani budjetdan qaytarish yoki uni kelgusi to’lovlar hisobiga o’tkazish to’g’risida 
qaror qabul qilish uchun moliya organiga beradi.