bilet bakteriyalar va ko‘k-yashil suv o‘tlarning tuzilishi, ahamiyati va xilmaxilligi haqida ma’lumot bering. Postembrional rivojlanish xillarini va assidiya metamorfozini tushuntiring. Katta yoshdagi odam organizmi tomirlarida litr qon

( Membranasiz) Ribosomalar
diametri 15,0—35,0 
nm bo‘lgan ikki ya’ni katta va kichik bo‘lakchalardan iborat yassi tanachalardan tashkil topgan.
Ribosomalarda taxminan teng miqdorda oqsil va nuklein kislotalar mavjud. 
(membranali)
Golji 
majmuasi
(apparati)ning asosiy qurilma elementi — silliq mem bra na bilan chegaralangan bo‘shliqlar
(sisterna) tizimi, vakuolalar
va kichik pufakchalarni paydo qiladi
. (Membranali) Endoplazmatik
to‘r membranalarida hosil bo‘lgan
oqsillar, polisaxaridlar, yog‘lar Golji majmuasiga tashiladi. U ning ichida bu birikmalar o‘zgarishga
uchraydi va ajralishga tayyor shira sifatida o‘ralib, kerakli joylarga uzatiladi yoki hujayraning hayot faoliyati 
uchun foydalaniladi. 
(Membranasiz) lizosomalar
(yunoncha — “lizeo” — eritaman) uncha katta bo‘l magan
yassi tanachalardir. Dia metri 0,4 mkm bo‘lib, bir qavat membrana bilan o‘ralgan. Ularning ichki
qismi ozuqlarni parchalovchi fermentlar bilan to‘lgan. Bu fermentlar oqsillar, karbon suvlar, nuklein
kislotalar,
yog‘lar va boshqa moddalarni parcha lash xususiyatiga ega.
(Membranali) Mitoxondriyalarda
ikki
qavat: tashqi va ichki membranalar mavjud. Tashqi membrana silliq, ichkisi esa burmali bo‘lib,
kristalar deb ataladi. Kristalar membranasida juda ko‘p fermentlar joylashgan. Ular energiya
almashinuvida ishtirok etadi. Mitoxondriyalar ning asosiy vazifasi energiyaning universal manbai 
hisoblangan ATFni sintez qilishdir. 
(Membranasiz) hujayra markazi
, ikkita silindr shakldagi kichik tanachalardan tashkil topgan bo‘lib,
bir biriga nisbatan to‘g‘ri burchak hosil qilib joylashadi va ular sentriola deb ataladi. To‘qqiz
bog‘lamdan iborat sentriola devorlarining har biri uchta mikronaychani o‘z ichiga oladi. Sentriola 
sitoplazmaning o‘zidan o‘zi ko‘payadigan organoidi hisoblanadi. Ularning ko‘payishi, oqsil kichik
bo‘lakchalarning o‘zini o‘zi yig‘ish jarayonida amalga oshiriladi. Hujayra markazi hujayralarning
bo‘linishida muhim ahamiyatga ega. Hujayra markazidan bo‘linish bilan urug‘larning o‘sishi
boshlanadi. Ko‘pchilik o‘simlik va suv o‘tlarida hujayra markazi yo‘q, shuning uchun bo‘linish 
urchug‘lari maxsus ferment markazlaridan hosil bo‘ladi.