Beynin I i m I i -js

kazınmış olduğu, milyonlarca yıllık doğal seçilimin incelikle ördüğü
programlarla doğru tarafa yönlendirilebildiği olsa gerek. Denekler
kendilerine en çekici gelen kadını seçerken, kararın gerçekte kendi­
lerine değil, yüz binlerce nesil boyunca beyinlerinin derinlerine ka­
zınan başarılı programlara ait olduğunun farkında bile değillerdi.
Beynin işi, özünde bilgi toplayıp davranışları uygun biçimde
yönlendirmektir. Karar verme sürecinde bilincin devreye girip gir­
memesi durumu değiştirmez; çoğunlukla da girmez zaten. İster
büyümüş gözbebeklerinden söz ediyor olalım , ister kıskançlıktan,
cinsler arasındaki çekim den, yağlı yiyeceklere düşkün olmaktan
ya da geçen haftaki müthiş fikrinizden, beynin işleyişi içindeki en
küçük rol, bilince ait olanıdır. Beyinlerimiz çoğunlukla otom atik
pilot üzerinden çalışır; bilinçli zihnin, altında işleyip duran dev ve
esrarengiz fabrikaya erişimi ise son derece kısıtlıdır.
Bunun kanıtlarından biri, kırmızı bir Toyota’nın garajdan geri
geri çıkıp bulunduğunuz yola doğru ilerlemekte olduğunu fark et­
tiğiniz anda, ayağınızın frene doğru çoktan hamle yapmış olm a­
sıdır. Odanın diğer köşesinde dinlemediğinizi sandığınız bir k o­
nuşma sırasında isminizin telaffuz edildiğini duymanız, nedenini
bilmeden birini çekici bulmanız, sinir sisteminizin vereceğiniz ka­
rar konusunda size bir “ön sezi” sunması da yine hep aynı olguya
verilebilecek örneklerdir.
5

---

I N C O G N I T O
Beynin karm aşık bir sistem o lm a sı, yin e de o n u n kavranam az
o ld u ğu an lam ın a gelm ez. N ö ra l d ev relerim iz, tü rü m ü zü n evrim sel
tarihi içinde atalarım ızın k arşılaştığı soru n ları ç ö z m e k üzere doğal